Nowych danych o ruchu lądolodu, który wkroczył na ziemie polskie w czasie zlodowacenia Wisły, dostarczyły badania prowadzone przez dr Wojciecha Morawskiego z Państwowego Instytutu Geologicznego. http://www.pgi.gov.pl Zlodowacenie to, zwane wcześniej zlodowaceniem Bałtyckim, objęło swym zasięgiem tereny północno-wschodniej Polski i trwało od około 120 tys. do 15 tys. lat temu.\"Od kilku lat pracuję nad nową metodą, pozwalającą na znacznie dokładniejsze niż dotąd odtwarzanie kierunku ruchu lądolodu. Tradycyjnie posługiwano się w tym celu analizą eratyków, czyli głazów narzutowych przywleczonych na ziemie polskie przez lodowiec: znając miejsce pochodzenia tych głazów i przebytą przez nie drogę można było określić kierunek ruchu lodowca. Nowa metoda polega na szczegółowej analizie przestrzennej polodowcowych form geomorfologicznych\" - mówi dr Morawski.

Przesuwający się lodowiec pozostawił mnóstwo widocznych do dziś śladów - takich jak moreny, jeziora rynnowe, doliny, koryta rzek, ozy (osady wypełniające spękania lodowca) - tworzących charakterystyczną sieć geomorfologiczną. Wszystkie te formy związane są z kierunkiem ruchu lądolodu. Analiza takich form na północnym Mazowszu, Warmii i Mazurach dostarczyła nowych danych o nasuwaniu się zlodowacenia Wisły, jego zasięgu i o kierunku ruchu lądolodu. W rejonie Olsztyna lodowiec spływał prosto z północy, zaś na Mazury wkraczał z północnego zachodu.

\"Dotychczas wiadomo było, że zlodowacenie Wisły rozwijało się na ziemiach polskich w postaci dwóch lobów (czyli wielkich jęzorów). Jeden przesuwał się doliną Pra-Wisły, a drugi wkraczał przez Mazury.

W świetle ostatnich badań okazało się, że oprócz wiślanego i mazurskiego był jeszcze trzeci lob - warmiński.

W swym maksymalnym zasięgu zlodowacenie Wisły dotarło w postaci wielkiego wybrzuszenia do linii Nidzicy i Mławy a na wschodzie tylko w rejon Białegostoku\" - wyjaśnił dr Morawski.

PAP - Nauka w Polsce, Andrzej Markert

10 sierpnia 2005

roe