Wiosna i początek lata są dla wielu Polaków najbardziej uciążliwym okresem w roku. Przekrwienie, łzawienie i swędzenie oczu, kłucie, pieczenie, uczucie \"piasku\" w oku i klejenia się powiek, spod których wypływa wodnista wydzielina - to najczęstsze spośród przykrych objawów alergicznego zapalenia spojówek, wywołanego przez kontakt z pyłkami roślin. Na alergie oczu cierpi sezonowo co czwarty Polak.

Maj i czerwiec to miesiące, w których na objawy sezonowego alergicznego zapalenia spojówek (seasonal allergic conjunctivitis -SAC) skarży się najwięcej osób - mówi krajowy konsultant ds. okulistyki, kierownik Katedry i Kliniki Okulistyki Akademii Medycznej http://www.eyes.pl/ w Warszawie, prof. Jerzy Szaflik.

Spojówka to cienka, wilgotna, niemal przezroczysta błona śluzowa wyścielająca powieki od strony gałki ocznej oraz pokrywająca gałkę od przodu. Jest narządem ochronnym, który dzięki gładkiej i śliskiej powierzchni umożliwia ruchy gałki ocznej oraz swobodne zamykanie powiek. Wilgotna spojówka oczyszcza powierzchnię rogówki i pokrywa ją warstwą płynu łzowego w celu zwiększenia właściwości optycznych rogówki.

Spojówka jest najczęstszym miejscem odczynu alergicznego w narządzie wzroku, gdyż wystawiona jest na bezpośredni kontakt z alergenami środowiska zewnętrznego - tłumaczy prof. Szaflik. Bogate unaczynienie spojówki powoduje szybkie występowanie objawów zapalenia po kontakcie z alergenem. Ma ona swój własny system odpornościowy: w nabłonku i blaszce właściwej spojówki znajdują się limfocyty CD8 i CD4, komórki układu odpornościowego zdolne do swoistego rozpoznawania antygenów. Z kolei w tkance łącznej spojówki znajdują się tzw. komórki tuczne, wywołujące w spojówce reakcję obronną - podkreśla profesor.

Do zapalenia dochodzi w wyniku kontaktu spojówki z pyłkami roślin roznoszonymi przez wiatr. Szczególnie dużo przypadków SAC powodują w Polsce - w okresie od maja do lipca - pyłki traw oraz lipy, topoli i olszyny. Odczyn alergiczny w oku pojawia się krótko po kontakcie z pyłkiem i ustępuje zazwyczaj dość szybko, po miesiącu od momentu dostania się alergenu do oka. W 40 proc. przypadków alergii spojówki towarzyszy sezonowy alergiczny nieżyt nosa.

\"Alergiczne zapalenie spojówek nie grozi uszkodzeniem wzroku\" - uspokaja prof. Szaflik. Przyznaje, że zazwyczaj bardzo trudno jest zabezpieczyć się przed wpływem niemal wszechobecnych pyłków roślin.

Osoba skarżąca się na objawy SAC powinna zgłosić się do lekarza po leki antyalergiczne, które muszą być dopasowane do indywidualnych potrzeb chorego. \"Dobrym dodatkowym sposobem samodzielnego łagodzenia objawów jest przemywanie worka spojówkowego kilka razy dziennie w celu wypłukania z niego szkodliwych alergenów\" - radzi profesor.

Wyraźny spadek zachorowań na SAC następuje zazwyczaj pod koniec lipca, gdyż wtedy kończy się masowe pylenie traw. Badania wykazały, że skłonności do tej choroby mogą być genetyczne.

PAP - Nauka w Polsce, Joanna Poros

16 czerwca 2005

we