NAUKA I POLSKA RACJA STANU

Jak mówi prof. Magdalena Fikus, popularyzacja nauki odgrywa ogromną rolę w rozwoju społeczeństwa – nauka pomaga w odpowiedzi na wiele praktycznych , badawczych i egzystencjalnych pytań i dokonaniu racjonalnych wyborów.

„Jeżeli jeszcze nie umie udzielić odpowiedzi, to przynajmniej pomaga w sformułowaniu problemów do rozwiązania. Bez nauki, a wraz z nią edukacji, niemożliwy jest rozwój cywilizacyjny, kulturowy społeczeństwa, wykształcenie myślącego i twórczo działającego społeczeństwa” – podkreśla.

Co więcej, bez takiego społeczeństwa „niemożliwe jest osiągniecie poziomu twórców, a nie odtwórców cudzych pomysłów, a więc prawdziwa niezależność i suwerenność kraju”.

„Rolą, misją, zadaniem i obowiązkiem naukowców jest komunikowanie się ze społecznością +laików+ za pośrednictwem bogatego zestawu środków, we współpracy z mediami, aby tłumaczyć, dlaczego współczesny kraj jest zainteresowany rozwojem nauki” – zwraca uwagę.

Aby skutecznie promować  naukę w Polsce, konieczne jest, według niej, dalsze popieranie dużych inicjatyw, takich jak np. Centrum Nauki, Festiwale Nauki, Pikniki, a także szeroka aktywność badaczy i mediów w udzielaniu i przetwarzaniu informacji.

„Pożyteczne wydają się np. wspólne inicjatywy popularyzatorskie, takie jak współpraca Festiwalu Nauki w Warszawie z Gazetą Wyborczą i Polityką” – ocenia.

Pomoc może również, jak zaznacza, zwiększenie roli internetu i wypracowywanie nowych form współpracy ze szkołami, takich jak „Szkoła z klasą” Gazety Wyborczej, „Zielona Akcja” Politechniki Warszawskiej, Szkoły Festiwalu Nauki czy udział naukowców w kształceniu nauczycieli.

„Potrzebne jest tez znalezienie form porozumienia ze światem biznesu, produkcji, wytwarzania dóbr materialnych” – dodaje.

PASJONATKA POPULARYZACJI

Prof. Fikus prowadziła wykłady dla studentów Uniwersytetu Warszawskiego, Politechniki Warszawskiej, Akademii Medycznej w Warszawie, Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie i Akademii Podlaskiej w Siedlcach.
Brała udział w szkolnych festiwalach nauki w warszawskich liceach im. Słowackiego, im. Ks. Józefa Poniatowskiego, społecznym liceum przy ul. Nowowiejskiej, Władysława IV, a także w Bielsku-Białej.

Wielokrotnie wykładała  na wiosennych warsztatach Funduszu na rzecz Dzieci, przyjmowała też stypendystów funduszu na praktykach w laboratorium. Kilkakrotnie brała udział w kursach doskonalenia nauczycieli.

Wydała dwie książki popularnonaukowe w serii Omega: ”Inżynierowie żywych komórek” (1978) i „Biotechnologia” (1982). Napisała dziesiątki popularyzatorskich artykułów, udzieliła dziennikarzom dziesiątek wywiadów.

W latach 1989-2001 należała do kolegium miesięcznika Wiedza i Życie. Brała udział w setkach audycji radiowych, w tym ok. 100 tygodniowych felietonach w Radiu BIS, a także w dziesiątkach audycji telewizyjnych.

Z jej udziałem powstało kilka godzin nagrań w Naukowej Telewizji Akademickiej, zachowanych w archiwum w internecie. Brała również udział w kilku publicznych debatach na temat biotechnologii. Była współorganizatorką, wicedyrektorem i przewodniczącą Rady Naukowej wszystkich dotychczasowych Festiwali Nauki w Warszawie.

Jest tez pomysłodawczynią i współorganizatorką Warszawskiej Kawiarni Naukowej, Szkoły Biologii Molekularnej Festiwalu Nauki oraz dwu Szkół Humanistycznych FN, a także członkiem Rady Programowej w powstającym Centrum Nauki Kopernik.

Jej działalność nie ogranicza się do Polski. Jest współorganizatorką i inicjatorką Europejskich Spotkań z Nauką organizowanych przez EUSCEA (European Science Events Association), a w latach 2001-2003 była wicesekretarzem generalnych tego stowarzyszenia.

Prowadziła autorski projekt organizacji polskiego udziału w Tygodniu Nauki w Austrii 2002, a także organizacji polskiego udziału we francuskim Święcie Nauki 2004.

Przygotowuje pokaz na Science Forum w Brukseli, które odbędzie się w marcu. Jest także ekspertem krajowym w European Science and Society Program Committee w Brukseli.

Za swoją działalność otrzymała liczne nagrody: II Nagrodę „Problemów” i „Kuriera Polskiego” za książkę „Inżynierowie żywych komórek” (1982), Nagrodę im. Hugona Steinhausa za popularyzację nauki (1998), Nagrodę im. Bronisława Filipowicza za popularyzację biochemii (2002) oraz Nagrodę Polskiego Towarzystwa Genetycznego za popularyzację genetyki (2004).

W swojej pracy naukowej zajmuje się badaniami biologicznymi i fizykochemicznymi cech materiału genetycznego – cząsteczek DNA.

PAP  - Nauka w Polsce, Urszula Jabłońska.