W swej obronie poezji w czternastej księdze \"Genealogiae deorum gentilium\" Boccaccio, wyrażając wątpliwość, czy Platon mógłby być na tyle szalony, iżby wygnał ze swojego idealnego państwa takiego poetę jak Petrarka, charakteryzuje Petrarkę nie tylko za pomocą takich wyrażeń metaforycznych, jak \"wyklinający wszelkie grzechy\", \"święty przybytek prawdy\", \"chluba i radość cnót wszelakich\" i \"wzór katolickiej świętości\", ale nazywa go też nie tylko, dosłownie, poetą i mówcą, ale też, peryfrastycznie, filozofem; pisze mianowicie, że dla Petrarki \"otworem stoi cała wewnętrzna zawartość filozofii\", porównuje go z Sokratesem, bardziej pożytecznym dla swych słuchaczy dzięki samej swojej obecności i swoim obyczajom niż dzięki swoim słowom. Podobnie widzi go współczesny humanista francuski Pierre Bersuire, a także pewien oficjalny dokument określający Petrarkę słowami \"philosophus moralis\" - pisze w swoim referacie \"Petrarka i filozofia\" prof. Juliusz Domański.
Łatwo dostrzec, że we wszystkich tych wypadkach - ale w słowach Boccaccia najwyraźniej - mamy do czynienia z sensem \"filozofii\" i \"filozofa\" swoistym, rzec można zredukowanym. Niezależnie od \"świętego przybytku prawdy\", a zwłaszcza \"wewnętrznej zawartości całej filozofii\", o której mówi Boccaccio, słowa jego podkreślają nie tylko aspekt etyczny, ale i personalistyczny: Petrarka jest podobny do Sokratesa nie tyle dzięki swoim słowom, swoim pouczeniom etycznym, ile dzięki swoim obyczajom, więcej nawet: dzięki samej obecności swojej osoby. Nie tyle więc jest myślicielem, ile żywym wzorem cnót, czyli cnotliwego życia.
Referat prof. Domańskiego został przedstawiony na międzynarodowym kongresie \"Tradycja Petrarki a jedność kultury europejskiej\", który odbył się w dniach 27-29 maja 2004 roku na Uniwersytecie Warszawskim. Tekst publikujemy w polskiej wersji językowej (powstała też włoska).
Majowy kongres w Warszawie włączył się w obchody 700. rocznicy urodzin Francesca Petrarki. Ten wielki włoski poeta, historyk, archeolog, odkrywca starożytnych rękopisów, dyplomata i humanista urodził się w 1304 roku w Arezzo. MBA
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
