Mikroplastik w wodzie to coraz większy problem. Różne naukowe zespoły odkrywają kolejne, czasami zaskakujące rodzaje zagrożeń ze strony coraz powszechniej zanieczyszczającego środowisko mikroplastiku. Chodzi o mikroskopijne cząstki, które uwalniają się z przedmiotów, w tym odpadów wykonanych z tworzyw sztucznych.

Dotychczas duża część badań dotyczących możliwego oddziaływania organizmów wodnych na stan mikroplastiku dotyczyła mikroorganizmów (sprawdzano np. to, czy są one w stanie rozkładać drobiny tych zanieczyszczeń).

Niedawno badacze z ośrodków naukowych w Polsce i Indiach sprawdzali, jak maleńkie kulki polietylenu (o średnicy 275 mikrometrów, czyli niespełna jednej trzeciej milimetra) zachowają się przechodząc przez układ pokarmowy ryb karpiowatych (Carassius carassius) i raków (Cherax quadricarinatus). Naukowców interesowały ewentualne zmiany dotyczące powierzchni, wielkości cząstek czy ich zdolności do kolonizacji przez bakterie.

Aby to sprawdzić, naukowcy karmili zwierzęta dietą zawierającą drobiny mikroplastiku - lub bez nich. Po dwukrotnym przejściu przez przewód pokarmowy cząstki poddano ekspozycji na znane zagęszczenia bakterii. Uszkodzenia powierzchni, zmiany wielkości cząstek i biofilm na ich powierzchni analizowano skaningową mikroskopią elektronową, a skład chemiczny powierzchni oceniono spektroskopią w podczerwieni z transformacją Fouriera. Dodatkowo, penetrację nanoplastików do tkanek przewodu pokarmowego badano techniką pirolizy sprzężonej z chromatografią gazową i spektrometrią mas.

Jak się okazało, przejście przez przewód pokarmowy zmienia właściwości powierzchni mikroplastików i prowadzi do ich fragmentacji, nie wpływając jednak na skład chemiczny ani przenikanie nanoplastiku do tkanek zwierząt. Otrzymane dane sugerują, że żerowanie ryb i raków odgrywa istotną rolę w degradacji mikroplastiku w środowisku wodnym, wspomagając jego rozpad i ułatwiając dalszą biodegradację przez mikroorganizmy.

O wnioskach z badania poinformowano na stronie Wydziału Biologii UW, którego naukowcy - z Zakładu Hydrobiologii oraz Pracowni Obrazowania Wydziału Biologii UW - uczestniczyli w badaniach i współtworzyli publikację na łamach "Environmental Science and Technology".

"Wyniki te podkreślają konieczność uwzględniania roli organizmów wodnych w modelowaniu obiegu plastiku w ekosystemach, co może pomóc w lepszym przewidywaniu losów mikroplastików i opracowywaniu skuteczniejszych strategii ograniczania zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi" - czytamy na stronie WB UW.(PAP)

Nauka w Polsce

zan/ bar/