Ma wyższe wykształcenie, jest zaangażowana w życie społeczne i polityczne, czuje się współodpowiedzialna za gospodarstwo i jest dumna ze swojego zawodu – taki obraz współczesnej polskiej rolniczki wyłania się z najnowszych badań Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN i Fundacji Agro Woman.
"Rola kobiet w sektorze rolnym jest kluczowa, jednak przez lata pozostawała w cieniu dominującej narracji o rolnictwie jako zawodzie zmaskulinizowanym. Tymczasem, na podstawie różnych danych statystyki publicznej wskazuje się, że w Polsce co trzecia osoba pracująca w sektorze rolniczym jest kobietą, a rolnictwo jest głównym źródłem utrzymania 11 proc. gospodarstw domowych w Polsce" – powiedziała PAP dyrektorka IRWiR PAN dr hab. Monika Stanny, prof. Instytutu.
Badania na ich reprezentacji, jesienią 2024 r., przeprowadziły naukowczynie z Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN wspólnie z Europejską Fundacją Wsparcia Rozwoju Kobiet na Wsi "Agro Woman". Na podstawie analizy 600 zebranych ankiet, wyłonił się obraz polskiej rolniczki.
"Zdecydowana większość polskich rolniczek to kobiety zaangażowane w życie społeczne i polityczne, z wyższym wykształceniem, w wieku produkcyjnym, prowadzące gospodarstwo średniej wielkości" – wskazała Monika Stanny.
Z badań wynika, że prawie co trzecia z nich (28 proc.) brała udział w protestach rolniczych (co sugeruje ich gotowość do angażowania się w sprawy społeczne, polityczne i rolnicze). 14 proc. respondentek należy do co najmniej jednej fundacji, ale tylko 7 proc. jest członkiniami organizacji rolniczych. Z kolei co trzecia deklaruje, że jest członkinią koła gospodyń wiejskich.
Największą grupę (36 proc.) stanowią kobiety, które łączą pracę w gospodarstwie rolnym z działalnością poza rolnictwem, to kobiety tzw. dwuzawodowe. 30 proc. respondentek pracuje wyłącznie w gospodarstwie. Z kolei niemal co trzecia łączy swoje obowiązki gospodyni domowej z pomocą przy prowadzeniu gospodarstwa rolnego.
Jak podała badaczka, dwie na trzy z respondentek uważa, że ich sytuację najlepiej opisuje określenie: "prowadzę gospodarstwo wspólnie z mężem lub partnerem", co sugeruje dominujący model współpracy w rodzinie przy zarządzaniu gospodarstwem.
"Interesujące jest, że 16 proc. kobiet identyfikuje się jako kierowniczki gospodarstw" – podkreśliła naukowczyni.
Ponad połowa kobiet-rolniczek (58 proc.) deklaruje, że w pracy czują się przez mężczyzn traktowane na równi. "Te, które czują się gorzej traktowane, uważają się marginalizowane, a nawet niezauważane, ale przez instytucje otoczenia biznesu – państwowe czy europejskie" – powiedziała naukowczyni.
"Co również ciekawe, droga do gospodarstwa rolnego polskiej rolniczki, wbrew powszechnej opinii, nie prowadzi wyłącznie przez zamążpójście. Okazuje się, że połowa z nich wnosi w małżeństwo swoje ziemie albo nawet gospodarstwo" – podała.
Zwróciła uwagę, że w polskim społeczeństwie wciąż funkcjonuje przekonanie o podziale na zajęcia męskie i żeńskie, co odbija się również w rolnictwie. Kobiety pracujące w gospodarstwie rolnym często nie są traktowane jako "prawdziwe" rolniczki, lecz raczej jako żony rolników, co może wynikać z utrwalonych norm społecznych i rodzinnych. "Takie postrzeganie wpływa na ograniczenia w pełnym docenieniu roli kobiet w rolnictwie, mimo że ich praca jest często kluczowa dla funkcjonowania gospodarstw rolnych" – podsumowała Monika Stanny.
Agnieszka Kliks-Pudlik (PAP)
Nauka w Polsce
akp/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
