Oprócz WIM-PB porozumienie podpisali przedstawiciele: Świętokrzyskiego Centrum Onkologii, Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego Nr 4 w Lublinie, Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego Nr 1 w Lublinie, Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Lublinie, Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.

Porozumienie dotyczy współpracy w zakresie rozwoju chirurgii robotowej, sztucznej inteligencji (AI) i telemedycyny, z naciskiem na innowacyjne technologie w medycynie, badania naukowe oraz edukację.

Jak przypomniał rozpoczynający spotkanie gen. broni prof. dr hab. n. med. Grzegorz Gielerak, dyrektor WIM-PIB, technologia robotowa powstawała początkowo z myślą o zastosowaniach wojskowych; dzięki robotom lekarze mogliby operować zdalnie rannych żołnierzy. W ten sposób pacjenci nie musieliby być transportowani na duże odległości, a trudni do zastąpienia specjaliści przebywaliby w bezpiecznym miejscu.

Dziś w Polsce wykorzystywanych jest ponad 60 robotów chirurgicznych. Z jednej strony, zauważył gen. Gielerak, poprawia to dostępność tej technologii zabiegowej dla pacjentów, ale jednocześnie stawia wyzwania związane z efektywnym wykorzystaniem nowoczesnej techniki. Ponadto należy zadbać o przepisy, tak aby prawo nadążało za technologią i możliwościami z niej płynącymi.

„Zawiązujemy konsorcjum poświęcone zagadnieniom związanym z nowymi technologiami, jakie stoją za chirurgią robotową” – mówił prof. Gielerak. „Naszym celem jest nadanie nowych ram organizacyjnych, naukowych i badawczych wyznaczających perspektywę dalszego rozwoju chirurgii robotycznej w Polsce, tak aby na dobre zadomowiła się ona na polskim rynku i była jednocześnie nie tylko skuteczna, ale też efektywna” – zaznaczył dyrektor WIM-PIB.

Zapowiedział, że jednym z pierwszych zadań nowego konsorcjum będzie utworzenie pierwszego w Polsce centralnego rejestru zabiegów chirurgii robotycznej. „Dzięki niemu będziemy mogli poznać rzeczywistą liczbę takich operacji, ewentualne zdarzenia niepożądane z nimi związane, efektywność leczenia tą techniką i na tej podstawie zaprogramować dalszy rozwój tej dziedziny w Polsce” – wyliczał gen. Gielerak.

Dyrektor WIM-PIB mówił także o koniecznych zmianach w prawie. Jak zaznaczył, dziś technologia umożliwia operowanie pacjentów na odległość, ale "nie mamy prawa zezwalającego na takie zabiegi, dlatego zadaniem konsorcjum jest praca nad zmianami w przepisach”. Zwrócił także uwagę, że prace konsorcjum pozytywnie wpłyną na rozwój technologii robotycznej w medycynie, co przyniesie korzyści dla pacjentów.

Prof. Karol Rawicz-Pruszyński z Uniwersytetu Medycznego w Lublinie zaprezentował historię konsorcjum i zagadnienia, jakimi będzie się ono zajmować, a także podkreślił konieczność utworzenia Krajowego Rejestru operacji robotowych, z czym zgodni są wszyscy eksperci.

Gościem spotkania była podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego prof. dr hab. inż. Maria Mrówczyńska. Jak powiedziała, wszystkim nam "zależy na tym, aby pacjenci byli odpowiednio traktowani, ale też korzystali z nowoczesnych technologii". "Życzę Państwu, aby wszystkie ambitne postanowienia konsorcjum weszły w życie" - dodała wiceminister nauki.

"Uniwersytet Warszawski dołoży wszelkich starań, aby być ważną częścią tego konsorcjum ze swoją fizyką, chemią, biologią, sztuczną inteligencją i wydziałem medycznym" - dodał prof. dr hab. Alojzy Z. Nowak, rektor Uniwersytetu Warszawskiego.

W ramach podpisanego dokumentu, strony zobowiązały się do realizacji szeregu wspólnych działań, w tym utworzenia “Polskiej Grupy Chirurgii Robotowej, Sztucznej Inteligencji i Telemedycyny”. Celem współpracy jest stworzenie Rejestru Procedur Robotycznych oraz prowadzenie wielodyscyplinarnych prac badawczych dotyczących nowych metod leczenia z zastosowaniem nowoczesnych technologii.

Strony porozumiały się także w kwestii realizacji badań retrospektywnych i prospektywnych dotyczących skuteczności operacji z wykorzystaniem robotyki i sztucznej inteligencji, ze szczególnym uwzględnieniem chorób nowotworowych, takich jak rak płuca, jelita grubego czy żołądka. Będą także poszukiwać możliwości finansowania zewnętrznego oraz angażować się w międzynarodowe projekty badawcze w tym zakresie.

Współpraca obejmuje również organizację szkoleń, warsztatów i konferencji naukowych, które będą promować wyniki wspólnych badań oraz wdrożenie nowych technologii w praktyce medycznej. Strony zaplanowały również opracowanie edukacyjnych programów z zakresu chirurgii robotowej i sztucznej inteligencji, adresowanych do studentów oraz kadry akademickiej.

Podpisanie porozumienia stanowi kolejny krok w kierunku intensyfikacji współpracy na rzecz innowacyjnych rozwiązań w medycynie, z naciskiem na integrację nowoczesnych technologii z praktyką kliniczną, szczególnie w kontekście potrzeb Sił Zbrojnych.

Paweł Wernicki (PAP)

pmw/ bar/