We wtorek prof. Piotr Sankowski - do czerwca br. prezes IDEAS NCBR - wygłosi wykład z okazji inauguracji nowego roku akademickiego na Uniwersytecie Warszawskim.

Ministerstwo nauki zapewniło, że w sprawie wyboru prezesa IDEAS NCBR odbyło się "konkurencyjne i transparentne postępowanie kwalifikacyjne". Nowym prezesem ośrodka został Grzegorz Borowik. Odejście z IDEAS NCBR ogłosił założyciel ośrodka i jego prezes (do czerwca br.) Piotr Sankowski.

"Zaledwie kilka dni temu gościła w Polsce prof. Maria Leptin – Prezydentka Europejskiej Rady ds. Badań (ERC). W swoim wystąpieniu na konferencji poświęconej udziałowi polskich naukowców w konkursach ERC podkreśliła, jak ważna dla sukcesu gospodarczego kraju jest nauka i będące jej efektem innowacje, a jednym z kluczowych obszarów rozwoju nauki i przemysłu w najbliższych latach jest AI. Dwa dni później dowiedzieliśmy się, że czterokrotny laureat ERC prof. Piotr Sankowski został zastąpiony na stanowisku Prezesa stworzonego przez siebie instytutu IDEAS NCBiR przez nieznanego szerzej w środowisku naukowym prof. Grzegorza Borowika" - napisali w liście otwartym opublikowanym 28 września laureaci grantów ERC, czyli Europejskiej Rady ds. Badań.

Przypomnieli, że w reakcji na informacje o odwołaniu prof. Sankowskiego z zasiadania w radzie naukowej IDEAS zrezygnowało sześcioro jej członków, a odejście z instytutu rozważa kilku liderów grup badawczych.

"Biorąc pod uwagę jak szybko Instytut IDEAS NCBiR zdobył światową rozpoznawalność i jak doskonałych naukowców przyciągnął, odsunięcie od kierowania nim twórcy tego sukcesu, na dodatek bez uzasadnienia merytorycznego, będzie miało wysoce negatywny wpływ nie tylko na funkcjonowanie tej instytucji, ale też na rozwój w obszarze AI w Polsce oraz na przyszłe decyzje naukowców o tym, czy wybierać Polskę jako miejsce swojej działalności naukowej i wdrożeniowej. Jako laureaci grantów ERC, którzy wybrali Polskę jako kraj swojej pracy naukowej, apelujemy do Panów (premiera i ministra nauki - PAP), by w imię interesu publicznego pilnie wyjaśnić, dlaczego podjęto tak kontrowersyjną i niemerytoryczną decyzję i w miarę możliwości odwrócić jej skutki" - czytamy w liście, podpisanym przez 30 osób.

W kolejnym liście, opublikowanym 29 września, profesorowie Dariusz Jemielniak i Aleksandra Przegalińska podkreślili, że prof. Piotr Sankowski "to wysokiej klasy naukowiec, co potwierdzają wybitne osiągnięcia mierzone międzynarodowym uznaniem - znalazł się w rankingu Stanford University najlepszych 2 proc. badaczy z całego świata, jako jedyny w Polsce zdobył aż czterokrotnie prestiżowe europejskie granty ERC".

"Ale to także wybitny lider, którego renoma i wizja przyciągały zarówno członków Rady z najważniejszych uczelni na świecie (Oksford, MIT), uzdolnioną kadrę (o czym świadczą publikacje efektów projektów przez nich prowadzonych w IDEAS na najlepszych międzynarodowych konferencjach), jak również światowej sławy gości na seminaria i spotkania organizowane w IDEAS - w tym m.in. z OpenAI, co przyczyniało się istotnie do budowy wizerunku Polski jako partnera w dyskusji na światowej arenie postępu sztucznej inteligencji. IDEAS NCBR w krótkim czasie zdobył międzynarodowe uznanie, i przyciągnął znakomitych badaczy, dając nadzieję na wykorzystanie potencjału Polski i włączenie jej do współtworzenia najważniejszej technologii XXI wieku, jaką jest sztuczna inteligencja" - napisali.

Uznali, że zmiana w kierownictwie ośrodka - "szczególnie bez realnego uzasadnienia merytorycznego, zaprzepaści szansę na funkcjonowanie tej instytucji, zahamuje rozwój badań nad AI w Polsce, a także zniechęci wielu najlepszych naukowców rozważających Polskę jako miejsce swojej pracy badawczej i wdrożeniowej". I zaapelowali o wyjaśnienie powodów tej decyzji oraz o "rozważenie możliwości ponownej analizy sytuacji i ewentualnej rewizji podjętych kroków".

Piotr Sankowski obejmował stanowisko prezesa IDEAS NCBR od 2021 r. do czerwca br.; od czerwca pozostawał nadal liderem grupy badawczej "Inteligentne algorytmy i struktury danych". Pod koniec września w mediach społecznościowych ogłosił, że z dniem 2 października kończy pracę w IDEAS NCBR na stanowisku lidera grupy badawczej.

W konsekwencji grupa naukowców zrezygnowała z zasiadania w radzie naukowej IDEAS NCBR, m.in. prof. Marta Kwiatkowska z Uniwersytetu w Oxfordzie i prof. Aleksander Mądry z MIT (Massachusetts Institute of Technology) i OpenAI.

W przekazanym w piątek PAP stanowisku resort nauki podkreślił, że w sprawie prezesa zarządu IDEAS NCBR odbyło się "konkurencyjne i transparentne postępowanie kwalifikacyjne". Rozmowy kwalifikacyjne odbyły się 17 września, a 25 września, w tajnym głosowaniu, rada nadzorcza wybrała na prezesa Grzegorza Borowika - jego kadencja rozpocznie się 1 października.

"Jednocześnie informujemy, że na podstawie danych finansowych za rok 2023 spółka wykazała przychody 173 008 złotych, wykazała koszty 28 981 973 zł, zamykając rok stratą 28 808 965 zł. Tym samym w wyniku działalności poprzedniej Rady Nadzorczej i Zarządu istnieje poważne zagrożenie dla dalszego funkcjonowania spółki" - podkreśliło ministerstwo.

"Minister Nauki Dariusz Wieczorek zobowiązał nowy zarząd do pilnego audytu i przedstawienia programu naprawczego oraz w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości skierowania zawiadomień do organów ścigania" - czytamy w stanowisku resortu.

Ośrodek badawczo-rozwojowy IDEAS NCBR został utworzony w 2021 r. przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Pomysłodawcą jego stworzenia był Piotr Sankowski. Misją IDEAS NCBR jest wsparcie rozwoju sztucznej inteligencji w Polsce.

Twórca IDEAS NCBR Piotr Sankowski jest informatykiem, doktorem habilitowanym nauk matematycznych, profesorem Instytutu Informatyki Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego oraz - jako jedyny naukowiec z Polski - czterokrotnym laureatem grantów Europejskiej Rady ds. Badań (European Research Council - ERC).

Z kolei nowo wybrany prezes ośrodka Grzegorz Borowik, profesor NASK-PIB, to naukowiec i przedsiębiorca, doktor habilitowany nauk inżynieryjno-technicznych w dyscyplinie informatyka techniczna i telekomunikacja, wykładowca uczelni wyższych, członek Rady do spraw innowacji w szkolnictwie wyższym i nauce - podało IDEAS NCBR.(PAP)

Nauka w Polsce

bar/ mhr/