Najnowszą, dziewiątą już edycję ELA, udostępnił na zlecenie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego Ośrodek Przetwarzania Informacji. Dane pokazują, po jakich kierunkach studiów zarabia się najwięcej do pięciu lat po uzyskaniu dyplomu. System ELA opisuje kariery edukacyjne i zawodowe blisko 7 mln osób, które studiowały, uzyskały dyplom, lub kształciły się poziomie doktorskim w latach 2014-2022.

„ELA po raz kolejny potwierdza, że warto być absolwentem uczelni. Osoby z wyższym wykształceniem zarabiają więcej i to nie tylko w dużych miastach, ale także w mniejszych miejscowościach” – mówi cytowany w komunikacie OPI minister nauki Dariusz Wieczorek.

Eksperci OPI porównali sytuację absolwentów i absolwentek studiów magisterskich (II stopnia i jednolitych studiów magisterskich) z rocznika 2022. Analiza dotyczyła uczelni z największych miast Polski (powyżej 500 tys. mieszkańców), z pozostałych miast na prawach powiatu oraz takich, które nie są miastami na prawach powiatu.

PROWINCJA DAJE RADĘ

Mediana zarobków uzyskiwanych w pierwszym roku po dyplomie wynosi 5 488,24 zł dla osób z uczelni z małych miast, wobec 5 374,81 zł dla osób z metropolii. Natomiast wskaźnik, który odnosi zarobki uzyskiwane przez badanych do średnich wynagrodzeń w ich powiatach (WWZ) to analogicznie 0,88 wobec 0,76. „Oznacza to, że absolwenci i absolwentki uczelni z najmniejszych miejscowości są zdecydowanie najefektywniejsi w radzeniu sobie z wyzwaniami lokalnych rynków pracy” – analizuje dr hab. Mikołaj Jasiński z OPI.

Dodaje, że najsłabiej radzą sobie absolwenci i absolwentki z uczelni położonych w średnich miejscowościach – miastach na prawach powiatu poniżej 500 tys. mieszkańców (mediana zarobków równa 4 835,33 zł oraz WWZ równy 0,74).

Niezależnie od tego, czy miasto, w którym usytuowana jest uczelnia jest duże, średnie, czy mniejsze, większość absolwentek i absolwentów zamieszkuje po ukończeniu studiów mniejsze miejscowości. Na podstawie danych ELA można więc stwierdzić, że głównymi „odbiorcami” absolwentów i absolwentek są rynki pracy określane jako prowincjonalne. Mniej niż 2/5 osób, które kończyły studia w największych miastach i w pozostałych miastach na prawach powiatu, pozostało w miejscowościach o podobnej wielkości.

ROK PO STUDIACH NAJLEPIEJ ZARABIA SIĘ NA MAZOWSZU

„Najwyższe przeciętne wynagrodzenia uzyskiwali absolwenci i absolwentki mieszkający w województwie mazowieckim (5 791,53 zł), zaś najniższe – w województwie podlaskim (4 697,55 zł). Przy ustalaniu efektywności zarabiania pieniędzy przez osoby kończące studia warto jednak uwzględnić generalny poziom płac w ich miejscu zamieszkania. Właściwą miarą tej efektywności jest Względny Wskaźnik Zarobków (WWZ). Najwyższą wartością WWZ mogą poszczycić się absolwenci i absolwentki z województwa warmińsko-mazurskiego (zarabiali przeciętnie 0,82 średnich lokalnych zarobków), zaś najniższą zaobserwowano dla województw: małopolskiego i podlaskiego (0,73)” – mówi dr hab. Agnieszka Chłoń-Domińczak, prof. SGH, ekspertka OPI.

Najniższe ryzyko bezrobocia w pierwszym roku po dyplomie (tj. średni procent miesięcy w tym okresie, w których osoby badane były zarejestrowane jako bezrobotne) odnotowali absolwenci i absolwentki zamieszkujący województwo wielkopolskie (2,6 proc.), zaś najwyższe – województwo świętokrzyskie (7,4 proc.). Największą skutecznością w unikaniu bezrobocia wykazali się absolwenci i absolwentki z województwa mazowieckiego (0,60), zaś najniższą – z województwa świętokrzyskiego (1,04).

W CENIE MEDYCYNA I IT - OD INFORMATYKI PO CYBERBEZPIECZEŃSTWO

„Wynagrodzenia absolwentów i absolwentek poszczególnych dziedzin w pierwszym roku po dyplomie są zróżnicowane. Najwyższe przeciętne wynagrodzenia osiągnęli absolwenci w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu. Osoby, które posiadały dyplom w tej dziedzinie kształcenia, uzyskiwały w pierwszym roku po obronie przeciętnie 88 proc. lokalnych średnich zarobków w ich powiatach zamieszkania. Warto podkreślić, iż były to wynagrodzenia wyższe, niż obserwowane w dziedzinach, do których zalicza się kierunki o najwyższych zarobkach, czyli dziedziny nauk inżynieryjno-technicznych, ścisłych i przyrodniczych oraz społecznych” – podsumował dr Marek Bożykowski z OPI.

Dodał, że zróżnicowanie wynagrodzeń pomiędzy kierunkami jest wyższe niż pomiędzy przeciętnymi dla dziedzin. Najwyższe przeciętne wynagrodzenia osiągały osoby, który uzyskały dyplom na kierunkach „executive master of business administration” oraz związanych z analizą danych w dziedzinie nauk społecznych. Bardzo wysokie wynagrodzenia uzyskiwały również osoby, które ukończyły studia związane z rozmaitymi aspektami IT (od informatyki po cyberbezpieczeństwo) w dziedzinach nauk inżynieryjno-technicznych oraz ścisłych i przyrodniczych. Najniższe wynagrodzenia natomiast dotyczyły absolwentów i absolwentek studiów z dziedziny sztuki.

Zaraz po dyplomie absolwenci i absolwentki uzyskują wynagrodzenia poniżej średnich lokalnych płac w ich miejscach zamieszkania. Jednak już w trzecim roku po dyplomie wynagrodzenia absolwentów i absolwentek przekraczają średnie wynagrodzenia uzyskiwane w ich powiatach i dalej rosną w kolejnych latach – i to szybciej niż wynagrodzenia osób z ich powiatów zamieszkania. Opłaca się zatem uzyskiwać wyższe wykształcenie również ze względów finansowych – wynika z ELA.

Nauka w Polsce

kol/ agt/