Historia i kultura

63 lata temu w Skrwilnie odnaleziono bezcenny dla polskiej kultury skarb

Fot. Wikipedia/ domena publiczna
Fot. Wikipedia/ domena publiczna

27 maja 1961 r., podczas prac wykopaliskowych prowadzonych na terenie dawnego grodziska średniowiecznego, w położonej 15 km od Sierpca wsi Skrwilno odkryto skarb. Został on okrzyknięty jednym z najcenniejszych znalezisk archeologicznych w Polsce w XX wieku.

Skarb ze Skrwilna to przedmioty codziennego użytku, takie jak lichtarze, zastawa stołowa, nożyce do ucinania knotów świec oraz biżuteria damska i męska. W sumie to ok. 2 kg złota i 5 kg srebra, ozdabiane diamentami, rubinami, szmaragdami, szafirami, turkusami i perłami. Obiekty pochodzą przede wszystkim z miejscowych zakładów złotniczych z Torunia i Brodnicy.

Skarb należał do rodziny Stanisława Piwo, który był urzędnikiem ziemskim. Część przedmiotów jest sygnowana herbem Rogala i zostały one wniesione do jego rodziny, jako posag żony Stanisława - Zofii Loka herbu Rogala. Ich dobra ziemskie były oddalone o około 4 km od miejsca odnalezienia skarbu. Przedmioty ukryto podczas potopu szwedzkiego.

"To było wyjątkowe znalezisko. Do połowy lat 80., kiedy odnaleziono skarb ze Środy Śląskiej (kolekcja średniowiecznych monet i klejnotów, które należały do monarchów czeskich, znaleziona w latach 80. ub. w. m.in. na wysypisku gruzu; uważa się go za jedno z najcenniejszych znalezisk archeologicznych XX wieku w Europie - PAP), było ono jedynym tej wartości i jakości artystycznej" - podkreślił dr Michał Kurkowski z Muzeum Okręgowego w Toruniu.

Wśród znalezionych w Skrwilnie przedmiotów - wskazał Kurkowski - wyróżnia się zawieszenie z figurą Fortuny. "Jest ono wyjątkowe, dekorowane między innymi rubinami i emalią" - powiedział. Drugim jest lawabo, czyli naczynie służące do obmywania rąk podczas posiłku, będące dziełem augsburskiego złotnika.

"To było wyjątkowe znalezisko. Do połowy lat 80., kiedy odnaleziono skarb ze Środy Śląskiej (kolekcja średniowiecznych monet i klejnotów, które należały do monarchów czeskich, znaleziona w latach 80. ub. w. m.in. na wysypisku gruzu; uważa się go za jedno z najcenniejszych znalezisk archeologicznych XX wieku w Europie - PAP), było ono jedynym tej wartości i jakości artystycznej" - podkreślił dr Michał Kurkowski z Muzeum Okręgowego w Toruniu.

Dr Kurkowski podkreślił, że nie można oszacować wartości znalezionych przedmiotów. "Skarb ze Skrwilna posiada przede wszystkim ogromną wartość historyczną i jest dla kultury polskiej bezcenny" - podsumował.

Kolekcję przedmiotów wchodzących w skład znaleziska ze Skrwilna można oglądać w Muzeum Okręgowym w Toruniu. (PAP)

Paweł Stępniewski

mow/

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.

Czytaj także

  • Źródło: Biblioteka Cyfrowa Uniwersytetu Wrocławskiego

    Konferencja we Wrocławiu nt. 550 lat druku w języku polskim

  • Toruń, 19.11.2025. Fragment nieznanych wcześniej drewnianych konstrukcji z XIII wieku, 19 bm. w Toruniu. Konstrukcje odkryte zostały podczas badań archelogocznych na dziedzińcu Domu Mikołaja Kopernika w Toruniu. To jedne z najstarszych takich znalezisk w mieście. Konstrukcje trafią do konserwacji i staną się elementem przyszłej wystawy stałej muzeum. (mr) PAP/Tytus Żmijewski

    Toruń/ Archeolog: przy Domu Mikołaja Kopernika odkryto jeden z najstarszych toruńskich domów z XIII wieku

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera