Gdy średnia długość życia rośnie, coraz większym wyzwaniem stają się choroby związane z wiekiem, na przykład osteoporoza. Według danych International Osteoporosis Foundation, osteoporoza i niska masa kostna to problem 54 milionów dorosłych Amerykanów w wieku powyżej 50 lat. Choroba może prowadzić do znacznej niepełnosprawności z powodu złamania szyjki kości udowej czy kręgosłupa. Często prowadzi też do obciążeń finansowych, takich jak utrata zarobków i koszty hospitalizacji.

Istnieją wprawdzie skuteczne leki, ale ich cena jest wysoka i mogą powodować działania niepożądane.

Poszukując potencjalnych alternatywnych leków, naukowcy z chińskiego Jinan University w Guangzhou wspólnie z badaczami z Shenzhen Institutes of Advanced Technology odkryli i w pełni odtworzyli związek, który w testach przeprowadzonych na komórkach wykazywał silne działanie przeciwosteoporotyczne.

Związek ten wykryto w dzięglu chińskim (Angelica sinensis, po chińsku Dong Quai, po angielsku „female ginseng”). Dzięgiel chiński od wieków stosowany jest do leczenia zaburzeń hormonalnych u kobiet i do łagodzenia dolegliwości w obrębie narządów miednicy, ale także w leczeniu osteoporozy. Ma właściwości przeciwbólowe, przeciwzapalne i przeciwskurczowe, korzystnie działa także na układ sercowo-naczyniowy i odpornościowy.

Badając skład chemiczny dzięgla chińskiego, udało się zidentyfikować dwa nowe związki, nazwane falkarinftalidem A i B. Pod względem struktury chemicznej nie przypominają one niczego, co wcześniej wykryto w tej roślinie.

Autorzy publikacji  określili także potencjalne tzw. prekursory biosyntezy i szlaki metaboliczne wykorzystywane przez rośliny do tworzenia falkarinftalidów i opracowali metody ich laboratoryjnej syntezy. Dzięki temu udało się wyprodukować oba związki w ilościach wystarczających do testów biologicznych.

Przeprowadzono testy dotyczące wpływu tych substancji na tworzenie komórek zwanych osteoklastami, które sprzyjają utracie masy kostnej. Jak się okazało, tylko falkarinftalid A i jego prekursory hamowały działanie osteoklastów i przeciwdziałały osteoporozie.

Dokładna analiza wykazała, że falkarinftalid A blokował kluczowe szlaki molekularne zaangażowane w wytwarzanie osteoklastów. Zdaniem naukowców związek ten może znaleźć zastosowanie w leczeniu osteoporozy albo też być szablonem strukturalnym dla opracowania kolejnych leków o takim działaniu.(PAP)

Paweł Wernicki

pmw/ bar/