Wręczenie nagrody (przyznanej w lipcu) odbędzie się w środę 10 października na Wydziale Biologii Uniwersytetu Adama Mickiewicza (UAM) w Poznaniu.

Nagrody imienia dr. Marcina Antczaka przyznawana jest corocznie przez Dziekana Wydziału Biologii UAM na wniosek Międzynarodowej Kapituły. Nagroda ta wyróżnia wybitnych młodych ornitologów z Czech, Polski lub Słowacji (lub prowadzących badania na terenie tych krajów), którzy w poprzednim roku opublikowali najbardziej inspirujący artykuł ornitologiczny lub przeprowadzili prace badawcze dotyczące ptaków.

Pod uwagę brane są wyłącznie artykuły opublikowane we wiodących czasopismach naukowych, a kapituła szczególnie zwraca uwagę na terenowy aspekt badań, charyzmatyczny charakter gatunków bądź badanych zjawisk.

Laureatem nagrody za rok 2017 został dr Jakub Szymkowiak z Pracowni Ekologii Populacyjnej Wydziału Biologii UAM. Kapituła doceniła dwie jego prace. Jedna, pt. "Song rate as a signal of male aggressiveness during territorial contests in the wood warbler", ukazała się w piśmie "Journal of Avian Biology" (48: 275-283), druga "Interspecific social information use in habitat selection decisions among migrant songbirds" - w "Behavioural Ecology" (28: 767-755).

W pierwszej z wymienionych prac Jakub Szymkowiak wykazał eksperymentalnie znaczenie tempa śpiewu świstunki leśnej jako agresywnego sygnału w obronie terytorium. Zademonstrował również wyniki, które wskazują na związki między charakterystyką tego sygnału a osobowością i/lub jakością osobników - poinformował PAP kierownik Zakładu Ekologii Behawioralnej UAM prof. Tomasz Osiejuk.

"Druga z prac również związana jest z rolą informacji w życiu świstunek leśnych. W tym przypadku użyto eksperymentów z głosami innych gatunków ptaków w celu sprawdzenia, jak ich obecność w środowisku wpływa na decyzje związane z wyborem miejsca gniazdowania świstunek. Praca ta to przykład bardzo eleganckiego eksperymentu terenowego, która twórczo wpisuje się w nurt badań pokazujący, iż decyzje podejmowane przez zwierzęta podczas wyboru miejsca rozrodu mają dużo bardziej złożony charakter, niż się pierwotnie wydawało. Prócz samego środowiska ogromną rolę odgrywają wskazówki socjalne wynikające z obecności preferowanych bądź unikanych gatunków. Wymienione prace ukazały się we wiodących czasopismach z grupy ornitologicznych i behawioralnych, które mają ogromną rolę opiniotwórczą w badaniach nad zachowaniem zwierząt" - dodał prof. Osiejuk.

Jakub Szymkowiak uzyskał stopień doktora na Wydziale Biologii UAM w 2016 r. Jego praca dotyczyła mechanizmów wybiórczości środowiskowej u świstunki leśnej i wykonana była pod opieką dr. hab. Lechosława Kuczyńskiego. Po uzyskaniu doktoratu (z wyróżnieniem), Jakub Szymkowiak dołączył do Pracowni Ekologii Populacyjnej i kontynuuje badania. Jest zainteresowany takimi zagadnieniami, jak sieci komunikacyjne u ptaków, uczenie się "strachu" przed drapieżnikami na podstawie sygnałów wydawanych przez inne gatunki, podejmowaniem decyzji o osiedleniu się u ptaków śpiewających na podstawie informacji uzyskanych ze środowiska (w tym socjalnego), czy znaczeniem masowego owocowania drzew na ekologię ptaków leśnych.

Opublikował kilkanaście artykułów w uznanych czasopismach, np. Ecology, Behavioural Ecology, Journal of Avian Biology, Oikos, Basic and Applied Ecology, Acta Ethologica, PLOS ONE, Agriculture, Ecosystems & Ecology. Jest laureatem – stypendystą Programu Start Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej oraz stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

PAP - Nauka w Polsce

zan/ agt/