Nowoczesny teleskop optyczny zastąpił stary refraktor, który działał w obserwatorium w Chorzowie od 1955 roku. Obok Planetarium pojawił się natomiast radioteleskop.

"Teleskop działa na zasadzie widzialnej, czyli to są nanometry - 550 nanometrów to są długości fal, jakie odbieramy. W radioskopie odbieramy 21 cm, czyli coś, czego nie da się zobaczyć. To jest też promieniowanie elektromagnetyczne, ale o takiej długości, która umyka naszym wszystkim zmysłom. Dopiero takie radioteleskopy potrafią je mierzyć" - porównał wicedyrektor Planetarium Śląskiego w Chorzowie Damian Jabłeka.

W zasięgu jednego kliknięcia palcem na teleskopie, można obserwować obiekty z dużą ilością detali. "Po długim czasie ekspozycji możemy spojrzeć bardzo daleko. Wręcz na krańce wszechświata. Możemy zobaczyć naszą galaktykę i inne galaktyki, czyli oddalone o miliony lat świetlnych od Ziemi" - podkreślił wicedyrektor.

Dzięki radioteleskopowi, naukowcy będą mogli odbierać fale radiowe z kosmosu, które ogląda się na monitorze. "Możemy z nich zrobić pewnego rodzaju mapy radiowe. Szukamy w nich specyficznych linii, a ich położenie i natężenie mówi nam o własnościach konkretnych obszarów naszego wszechświata" - opisał Jabłeka.

Planetarium Śląskie otworzyło laboratoria w celu poszerzania wiedzy odwiedzających, ale i także zapewnienie rozrywki poprzez naukę. Goście będą mogli zapisać się na 10-osobowe wycieczki, podczas których zajrzą w najdalsze zakątki wszechświata.

"W Planetarium pracują również nauczyciele, którzy prowadzą zajęcia w różnych dziedzinach wiedzy" - podkreślił dyrektor Planetarium Śląskiego Stefan Janta. "Dlatego chcemy prowadzić tą służbę dla nauki, żeby nie tylko być szkołą, ale czymś więcej. Popularyzacja wiedzy wymaga zaangażowania ze strony wykładowców, którzy nie tylko wykładają, ale i prowadzą prace naukowa" - dodał.

Zakupienie radioteleskopu oraz nowoczesnego teleskopu wyniosło 3,5 mln z budżetu inwestycji województwa śląskiego.

"Cieszy mnie ta inwestycja. To jest XXI wiek i technologia absolutnie kosmiczna, u nas na Śląsku. Teleskop w połączeniu z radioteleskopem, to tworzy taką wartość, której jeszcze w historii tutaj nie było. Chcemy to rozwijać i zachęcać" - powiedział marszałek województwa śląskiego Jakub Chełstowski.

Po zakończeniu oficjalnego otwarcia, goście mogli wysłuchać wykładu dyrektora Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. dr hab. Mariana Soidy pt. "Galaktyki widziane oczami radioastronoma" oraz doktoranta Instytutu Astronomicznego Uniwersytetu Wrocławskiego Przemysława Mikołajczyka pt. "Teleskop w służbie ludzkości".(PAP)

Julia Szymańska

jms/ agt/