"W ostatniej edycji konkursów Opus, Preludium Bis i Sonata Narodowego Centrum Nauki pełniliśmy funkcję przewodniczących międzynarodowych paneli konkursowych oceniających wnioski badawcze. Poziom wniosków był niezwykle wysoki" - czytamy w liście skierowanym do szefa MEiN Przemysława Czarnka sygnowanym przez przewodniczących międzynarodowych paneli oceniających NCN.

Zwrócono w nim uwagę na to, że ze względu na "bardzo niski budżet Narodowego Centrum Nauki" do finansowania można było zakwalifikować w niektórych panelach mniej niż 10 proc. złożonych wniosków. Jednak zdaniem ekspertów w panelach do finansowania skierowanych powinno było być około 20 proc. z nich.

"Oznacza to, że w najbliższym czasie będzie prowadzona tylko połowa tych badań naukowych, które powinny być prowadzone. Oznacza to też, że połowie polskich badaczy, którzy mieli szansę na osiągnięcia naukowe na miarę światową, została ona odebrana" - zauważono.

Eksperci dodali, że oznacza to również, iż w projektach badawczych znajdzie zatrudnienie znacznie mniej młodych badaczy i doktorantów.

"Brak zwiększenia budżetu Narodowego Centrum Nauki w sytuacji wysokiej inflacji i rosnących kosztów zatrudnienia to w dłuższej perspektywie czasowej odebranie polskim badaczom szansy na międzynarodową konkurencyjność. Strat wynikających z chronicznego niedofinansowania badań naukowych nie da się nadrobić" - zaalarmowano.

"W imieniu własnym i polskiego i międzynarodowego środowiska naukowego zwracamy się do Pana z apelem o pilne zwiększenie finansowania Narodowego Centrum Nauki" - napisali eksperci.

NCN jest agencją grantową powołaną wyniku reformy systemu finansowania nauki z 2010 r. Wspiera badania podstawowe podejmowane przede wszystkim w celu zdobycia nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów, bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne.

Pod listem, wysłanym w czwartek do szefa MEiN, podpisali się: dr hab. Natalia Letki z UW, Fabio Bovenga z National Research Council of Italy, dr Fabrizio Ceciliani z Università degli Studi di Milano (Włochy), prof. Mark D. Chapman z University of Oxford (Wielka Brytania), Gianni Ciofani z Italian Institute of Technology (Włochy), prof. Krystyna Dąbrowska z Instytutu Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN we Wrocławiu oraz Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego, dr hab. Jan Fałkowski z Uniwersytetu Warszawskiego, prof. Ferenc Jordan z University of Parma (Włochy), prof. Lorenzo Malavasi z University of Pavia (Włochy), prof. Simon Morley z University of Sussex (Wielka Brytania), prof. Erika Ottaviano z University of Cassino and Southern Lazio (Włochy), prof. Aleksander Pluskowski z University of Reading (Wielka Brytania), prof. Kinga Polańska z Instytutu Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera w Łodzi, dr hab. Markian Prokopovych z Durham University (Wielka Brytania), prof. Gernot Riedel z University of Aberdeen (Wielka Brytania), dr Natalia A. Riobo-Del Galdo z University of Leeds (Wielka Brytania), prof. Karl Halvor Teigen, z University of Oslo (Norwegia) i prof. Frank Verbruggen z Katholieke Universiteit Leuven (Belgia).

W marcu br. rada NCN wprowadziła zmiany, które mają powstrzymać lub spowolnić spadek współczynnika sukcesu w konkursach NCN, "który spowodowany jest niewystarczającym w stosunku do potrzeb i oczekiwań środowiska naukowego poziomem finansowania centrum". Współczynnik sukcesu to procent aplikujących, którzy otrzymują granty w konkursach.

"Począwszy od konkursów ogłoszonych 15 marca (OPUS 25 i PRELUDIUM 22), łączna liczba realizowanych przez daną osobę projektów NCN oraz złożonych w NCN wniosków, będących w trakcie oceny lub zakwalifikowanych do finansowania, w których osoba ta wskazana jest jako kierownik projektu, nie będzie mogła przekraczać dwóch. Limit ten zwiększa się do trzech, gdy co najmniej jeden z tych projektów lub wniosków dotyczy konkursu międzynarodowego. W limitach tych nie uwzględnia się konkursów PRELUDIUM BIS i DIOSCURI" - podało wówczas NCN. Jednocześnie zaapelowano do badaczy o wspierania NCN w wysiłkach o zwiększenie budżetu Centrum.(PAP)

Nauka w Polsce, Szymon Zdziebłowski

szz/ mhr/