Nauka dla Społeczeństwa

29.03.2024
PL EN
18.05.2023 aktualizacja 18.05.2023

Warmińska Kapituła Katedralna oddaje cześć Mikołajowi Kopernikowi

Źródło: Wikipedia/ domena publiczna Źródło: Wikipedia/ domena publiczna

W roku jubileuszu 550. rocznicy urodzin i 480. śmierci Mikołaja Kopernika o kanoniku warmińskim pamięta istniejąca nieprzerwanie od 1260 r. Warmińska Kapituła Katedralna. Z tej okazji we Fromborku w czwartek rozpocznie się dwudniowy kongres naukowy "Mikołaj Kopernik i Warmia" i promocja książki o kanoniku.

Jak przypomniał dyr. Archiwum Archidiecezji Warmińskiej ks. prof. Andrzej Kopiczko, Mikołaj Kopernik został członkiem Warmińskiej Kapituły Katedralnej w 1495 r. i przez 48 lat wypełniał wszystkie obowiązki wynikające z przynależności do tego gremium.

Dzięki kapitule mógł też kontynuować studia na uczelniach włoskich i uzyskać stopień doktora prawa kanonicznego oraz poznawać tajniki medycyny. Od Kapituły otrzymał mieszkanie we Fromborku i środki na utrzymanie. Mógł prowadzić badania astronomiczne, ale też przygotował traktat o monecie i taksę chlebową.

Jak powiedział ks. Jacek Wojtkowski, dyrektor Muzeum Pomnika Historii Frombork Zespół Katedralny, przez wszystkie stulecia pamiętano o Koperniku w tym mieście i do dziś zachowały się po nim różne artefakty. Jest to przede wszystkim Wieża Kopernika, w której mieszkał w okresie zimowym oraz kuria św. Stanisława Kostki, służąca jako mieszkanie w porze letniej. "Ale świadkiem obecności naszego astronoma jest przede wszystkim katedra, miejsce jego pochówku oraz wypełniania codziennych obowiązków kanonickich, szczególnie modlitwy brewiarzowej i udziału we mszach św."- wyjaśnił ks. Wojtkowski.

"W tym roku chcemy jeszcze mocniej podkreślić godność kanonicką Kopernika. W okresie powojennym ten fakt często pomijano, a przecież większość jego dokonań związana była z tą wspólnotą"- podkreślił ks. Andrzej Kopiczko, obecny dziekan kapituły.

Kopernik jako jej przedstawiciel uczestniczył w wielu misjach dyplomatycznych. Przez 255 dni, po śmierci biskupa Fabiana Luzjańskiego w styczniu 1523 r., pełnił urząd administratora diecezji warmińskiej. Był też administratorem dóbr kapitulnych w komornictwach olsztyńskim i pieniężeńskim. Dokonywał lokacji łanów opuszczonych po spustoszeniu tych terenów wskutek wojen z zakonem krzyżackim.

Powierzano mu kilkakrotnie urząd kanclerza Kapituły oraz wiele innych funkcji związanych zarządem gospodarczym. W 1537 r. był nawet jednym z czterech kandydatów na biskupstwo warmińskie. Dbał także o dokumenty tej wspólnoty. Zasługi jego są więc ogromne, a wszystko czynił w imieniu Kapituły - zaznaczył ks. Kopiczko. Potem, po śmierci Kopernika, coraz bardziej odkrywała się jego wielkość i waga osiągnięć.

Ks. Jacek Wojtkowski podkreśla, że we Fromborku zawsze pamiętano o swoim mieszkańcu. Świadczą o tym nie tylko epitafia w katedrze, wystawione pomniki, ale także obchodzone jubileusze urodzin i śmierci. Widać to szczególnie od XVIII w. Potem uczeni z Braniewa publikowali liczne artykuły poświęcone astronomowi. W 1909 r. wystawiono we Fromborku monumentalny pomnik, wysoki 30 m. Nieco później, w 1912 r., utworzono Muzeum Mikołaja Kopernika. Jego imię nadawano budynkom użyteczności publicznej i ulicom. Szczególny wymiar miały jednak obchody 500-lecia jego urodzin w 1973 r.

"Ale i obecnie, z okazji dwóch, a w zasadzie trzech ważnych jubileuszy, chcemy godnie uczcić kanonika Mikołaja Kopernika" – wskazał ks. Andrzej Kopiczko.

Członkowie Warmińskiej Kapituły Katedralnej czynnie uczestniczą w wielu przedsięwzięciach z tej okazji, m.in. 500-lecia objęcia urzędu administratora diecezji, urodzin, wydania okolicznościowego znaczka. We Fromborku w kwietniu odbył się zjazd historyków Kościoła z całej Polski. Kapituła podjęła się też upamiętnienia Kopernika w sposób trwały.

Wprawdzie w tym roku nie powstanie żaden nowy pomnik, ale została wydana okolicznościowa publikacja oraz - w czwartek i piątek - odbędzie się we Fromborku jej promocja oraz kongres naukowy pt. "Mikołaj Kopernik i Warmia". "Zarówno w publikacji, jak i podczas spotkania, chcemy jeszcze mocniej podkreślić fakt, że Kopernik całe dorosłe życie spędził na Warmii. Z tym regionem jest najściślej związany i poprzez swoją pracę, i zachowaną pamięć o nim"- dodał.

Nigdzie poza Warmią nie ma tak wielu śladów jego pracy i osiągnięć. Tu powstało najważniejsze dzieło jego życia. Tu zachowały się dokumenty wystawione jego ręką. W księgozbiorze Biblioteki Seminaryjnej są ślady jego notatek. W Olsztynie na zamku zachowała się tablica astronomiczna.

Wszystkie tzw. wielkie jubileusze też były obchodzone na Warmii. To zostało przypomniane w publikacji "Mikołaj Kopernik i Warmia. O pamięci regionalnej w 550. rocznicę urodzin i 480. śmierci", ale też te zagadnienia zostaną poruszone podczas kongresu naukowego we Fromborku, któremu patronuje i jest organizatorem Warmińska Kapituła Katedralna – dodał ks. Andrzej Kopiczko. "Prelegenci będą w większości też z naszego środowiska naukowego, ponieważ to oni najlepiej znają tę tematykę i prowadzą takie badania"- wskazał.

Kongres będzie trwał dwa dni, a na miejsce obrad wybrano nowy pałac biskupi we Fromborku. "W ten sposób też chcemy podkreślić, że w tym mieście Kopernik spędził najwięcej lat swego życia i tu pozostawił najwięcej śladów po swojej działalności"- podsumował ks. prof. Kopiczko. (PAP)

autor: Agnieszka Libudzka

ali/ ann/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024