"Utopia" hasłem przewodnim krakowskiego festiwalu filmowego DOCS+SCIENCE

"Utopia. Trudno ją uchwycić czy opisać, choć wielu próbowało. Wśród nich była chociażby Wisława Szymborska z wyobrażoną wyspą, na której wszystko się wyjaśnia. To właśnie poetycka wizja noblistki towarzyszyła Karolowi Jałochowskiemu, kuratorowi cyklu Docs+Science Krakowskiego Festiwalu Filmowego, w poszukiwaniach najciekawszych dokumentów naukowych, próbujących na różne, nieoczywiste sposoby zbadać jej zagadkowe terytorium" – piszą organizatorzy festiwalu w informacji prasowej przesłanej mediom.

W programie tegorocznego cyklu DOCS+SCIENCE znalazło się sześć filmów dokumentalnych o nauce.

"Martwe ptaki górą" (reż. Sönje Storm) to opowieść o ptakach, motylach, grzybach, mchach i ludziach. Jürgen F. Mahrt (1882-1940) fotografował wszystkie te istoty z jednakową uwagą. Żywe i martwe. Te pierwsze utrwalił na wieczność. Te drugie ujmował w bezruchu, ale w sposób jakby zaprzeczający śmierci. Działał obsesyjnie, przeciw chaosowi wojen i dramatowi gwałtownie zmieniającego się krajobrazu. Jego fotograficzne katalogi kiedyś służyły do nauki przyrody. Dziś – do badania zmian bioróżnorodności. Wizerunki uchwycone przez Mahrta przedstawiają jednocześnie przeszłość i przyszłość - czytamy w zapowiedzi.

"Historii naturalnej zniszczenia" – to film, w którym reżyser Siergiej Łoźnica pokazuje obrazy miast europejskich poddawanych nalotom dywanowym. "Przedstawiały piekło. Inaczej niż wcześniej, inżynierowie wojny planowali je z naukową precyzją. Jego choreografię tworzyli narzędziami matematyki i fizyki" – napisali organizatorzy.

W filmie "Gdzie lwy ryczały" (reż. Laurine Estrade, Jean-Baptiste Bonnet) – widzowie obserwują, jak nad rzeką w okolicach Tautavel odgrywane są zdarzenia sprzed prawie pół miliona lat. "Kiedyś uczestniczył w nich mieszkający w pobliskiej jaskini podgatunek Homo erectus. Dziś w spektaklu występuje Homo sapiens. Wszędzie tam, gdzie przecinają się ścieżki ludzkie – i pozaludzkie – rzeczywistość musiała podlegać niekończącym negocjacjom. Wektory interesów zawsze miały niejednakowe kierunki" – czytamy w opisie filmu.

W obrazie "Skąd się biorą ludzie" norweska dokumentalistka Gunhild Westhagen Magnor podjęła się próby odpowiedzi na pytania: kiedy osobna istota przeistacza się w zwierzę społeczne? Kiedy sieć interakcji zagęszcza się tak, że nie sposób się już z niej wyswobodzić? Ile w nas dziedzictwa genów, a ile kultury?

Kolejny film to "Szpieg, który współczuł" (reż. Steve James). W jego opisie napisano: "Ted Hall nie podzielał radości innych naukowców biorących udział w projekcie Manhattan. Nie cieszył się z rozpalenia sztucznego Słońca nad pustynią Nowego Meksyku. Niepokoił go amerykański monopol na broń tak potężną, jak bomba jądrowa. Uznał, że świat będzie bezpieczniejszy, jeśli podzieli się wiedzą na jej temat z Rosjanami. Był głupcem, szaleńcem, wrogiem stanu, mówili o nim ludzie. Był projektantem lepszego świata, mówi córka. Dla Halla współodczuwanie z ludzkością oznaczało niejednoznaczny etycznie akt buntu".

Natomiast film "Nieskończoność. Świat Luigiego Ghirriego" (reż. Matteo Parisini) to poetycki portret Luigiego Ghirriego (1943-1992), mistrza fotografii współczesnej. Jego autor oddaje głos – a zwłaszcza obraz – bohaterowi. Ten zabiera widzów w podróż po obrzeżach codziennej rzeczywistości, widzianych zwykle kątem oka, na pogranicza tego co sztuczne i tego co naturalne, wielkie i małe. W mezoskalę. Ghirri – naukowiec-filozof wśród artystów-fotografów – odnajduje w niej osobny, nieskończony wymiar. Próbuje go zapisać w cząsteczkach związków srebra.

Podczas tegorocznego Festiwalu odbędzie się także cykl KFF TALKS – czyli spotkania i dyskusje z wybitnymi postaciami spoza filmowego świata z pogranicza filozofii, nauk ścisłych, przyrodniczych i humanistycznych o kondycji świata i miejscu człowieka we współczesnej rzeczywistości.

Krakowski Festiwal Filmowy jest na liście wydarzeń filmowych kwalifikujących filmy do Oscara w kategoriach krótkometrażowych (fabuła, animacja, dokument) oraz pełnometrażowego filmu dokumentalnego, a także składa swoje rekomendacje do Europejskiej Nagrody Filmowej w tych samych kategoriach.

Krakowski Festiwal Filmowy realizowany jest przy wsparciu finansowym Unii Europejskiej w ramach programu "Kreatywna Europa". Wkład finansowy wnosi także Miasto Kraków, Polski Instytut Sztuki Filmowej, oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Współorganizatorem jest Stowarzyszenie Filmowców Polskich, a głównym organizatorem – Krakowska Fundacja Filmowa.

Więcej informacji na stronie organizatora: www.krakowfilmfestival.pl. (PAP)

Nauka w Polsce, Urszula Kaczorowska

uka/ zan/