Polscy naukowcy odkryli przynętę na "nanorurkowe grube ryby". Metoda pozwoli w jednym kroku oddzielić wszystkie większe nanorurki węglowe i pozostawić te najmniejsze – mające szczególny potencjał do wykorzystania w fotowoltaice lub nanomedycynie.
Jak wyjaśnił PAP prof. Dawid Janas z Politechniki Śląskiej, naukowcy z jego zespołu zaobserwowali, że niejonowe surfaktanty dają możliwość precyzyjnej izolacji nanorurek węglowych o określonej strukturze. Artykuł dokumentujący wyniki badań opublikowało czasopismo "Advanced Science". Aby wyjaśnić sens odkrycia, profesor Janas posługuje się analogią do wędkarstwa.
"Załóżmy, że mamy staw z karpiami oraz szczupakami. Chcemy hodować oba gatunki, ale karpie rosną wolno i potrzeba około 3-4 lat by, nadawały się na wigilijny stół. W tym czasie szczupaki będą rosły jak na drożdżach i - jak osiągną odpowiedni rozmiar - zjedzą nasze karpie, tym samym przekreślając świąteczne marzenia kulinarne. By rozwiązać ten problem i ocalić karpie, potrzeba odpowiedniej przynęty, która pozwoli odłowić owe duże szczupaki, zanim ich apetyt stanie się zagrożeniem" – obrazuje prof. Janas.
Podobnie jest w przypadku nanorurek węglowych, w których to małe "okazy" są najbardziej pożądane do wskazanych zastosowań, a duże trzeba wyeliminować z populacji.
W trakcie prac prowadzonych w ramach grantu OPUS naukowcy zaobserwowali, że tzw. niejonowe surfaktanty są doskonałą przynętą na nanorurkowe "grube ryby", a równocześnie, małe sztuki ich "nie biorą".
"Dzięki temu byliśmy w stanie odłowić wszystkie większe nanorurki poza tym jednym, pożądanym, najmniejszym typem o średnicy wynoszącej tylko 0,692 nm. Co ciekawe, zastosowana taktyka skutecznie oczyściła również nanorurkowe odpady, które ze względu na ich wysoką cenę przekraczającą 1500 USD za gram, zbieraliśmy przez lata w naszym laboratorium licząc, że kiedyś to +się przyda+" – mówi badacz.
Pierwszym autorem artykułu w "Advanced Science" jest Błażej Podleśny z zespołu prof. Dawida Janasa z Katedry Chemii Organicznej, Bioorganicznej i Biotechnologii Wydziału Chemicznego Politechniki Śląskiej. Zespół od wielu lat zajmuje się wybieraniem do badań nanorurek o konkretnych właściwościach. Selekcja ta bywa kłopotliwa, ponieważ nanorurki – maleńkie grafenowe ruloniki zbudowane z węgla i puste w środku - plączą się ze sobą, a w makroskali są po prostu garstką czarnego pyłu.
Więcej na temat separacji nanorurek - na TEJ stronie.
O zastosowaniach nanorurek w diagnostyce medycznej i ostatnich badaniach zespołu - na TEJ stronie.
PAP – Nauka w Polsce, Karolina Duszczyk
kol/ zan/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.