Wczesne doświadczenia zmieniają ekspresję genów na całe życie

Fot. Adobe Stock
Fot. Adobe Stock

Doświadczenia z początkowych etapów życia mogą determinować aktywność naszych genów w dalszej perspektywie, a nawet wpływać na długość życia – informują naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego.

Ich wnioski opublikowane zostały na łamach „Nature Aging” (DOI: 10.1038/s43587-022-00312-x).

„Stan zdrowia w podeszłym wieku częściowo zależny jest od tego, czego doświadczyliśmy w młodości, a nawet jeszcze w okresie prenatalnym. Zmiany w ekspresji genów na wczesnych etapach życia zapisane są w pamięci genetycznej, dającej o sobie znać wiele dekad później” – mówi dr Nazif Alic, autor analizy.

Naukowcy prowadzili badania na muszkach owocowych. Ich wcześniejsze prace wskazywały, że muszki karmione pożywieniem o wysokiej zawartości cukru na wczesnych etapach życia, umierały szybciej. Nawet jeśli ich sposób odżywiania w późniejszym życiu był prawidłowy.

Ustalono, że spożywanie dużych dawek cukru blokuje działanie czynnika transkrypcyjnego dFOXO, który bierze udział w metabolizmie glukozy. Czynnik ten wpływa także na długość życia, dlatego obecnie naukowcy postanowili zwiększyć aktywność dFOXO u samic muszek w pierwszych trzech tygodniach po ich wejściu w dorosłość.

Okazało się, że ta wczesna interwencja spowodowała zmiany w strukturze chromatyny, stanowiącej główny składnik chromosomów. Zmiany te utrzymywały się przez resztę życia muszek i powodowały zmiany w ekspresji genów.

Działanie to zablokowało niektóre procesy, które stanowią normalną część starzenia się, dzięki czemu muszki cieszyły się na starość lepszym zdrowiem, a ich życie uległo wydłużeniu o ponad miesiąc (co stanowi połowę normalnej długości życia muszki).

„To, co dzieje się wcześnie w życiu zwierzęcia lub człowieka może wpływać na aktywność genów w późnych etapach życia – zarówno w sposób pozytywny, jak i negatywny. Nieprawidłowe odżywianie w dzieciństwie może na przykład wpłynąć na nasz metabolizm w późniejszym życiu, gdyż raz zmodyfikowana ekspresja genów nie powraca do poprzedniego stanu nawet po wprowadzeniu pozytywnych zmian w sposobie odżywiania. Na szczęście mogą istnieć sposoby, by to zmienić” – komentuje dr Alic.

„Wiemy już, że ekspresja genów jest zapisana w swego rodzaju pamięci, przez co wpływa na aktywność genów przez całe życie. Daje nam to możliwość opracowania metod, które odwracałyby zmiany negatywne, co pozwoliłoby seniorom utrzymywać lepszy stan zdrowia przez dłuższy czas” – dodaje badacz.(PAP)

koc/ agt/

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.

Czytaj także

  • 24.07.2024 EPA/Salas

    ONZ/ Guterres: świat musi się zmierzyć z "epidemią ekstremalnych upałów"

  • Fot. Adobe Stock

    USA/Powstrzymanie transmisji wirusa ptasiej grypy H5N1 może być trudniejsze, niż sądzono

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera