Obserwatorzy ptaków pod obserwacją naukową

Polscy naukowcy podsumowali wyniki ankiet obserwatorów ptaków, którzy odwiedzają największy w Polsce, Biebrzański Park Narodowy. Zbadali ich preferencje i poziom zaangażowania w hobby.

Terenowe obserwacje ptaków (ang. birdwatching) to, zdaniem badaczy, jeden z najbardziej zrównoważonych rodzajów przyjaznej naturze turystyki. Ta forma rekreacji rozwija się dynamicznie, ponieważ atrakcyjność tego hobby połączona jest z ciekawymi doznaniami przyrodniczymi. Naukowcy przyznają jednak, że badania nad grupą awiturystów (ptasich turystów) są niedostateczne, zwłaszcza w porównaniu z innymi typami turystyki związanej z przyrodą.

W badaniach nad amatorskim obserwowaniem ptaków (birdwatchingiem) analizowano dotąd czynniki demograficzne, preferencje środowiskowe awiturystów i korzyści ekonomiczne wynikające z rozwoju obserwacji ptaków. Dane te są fragmentaryczne i nie prezentują ogólnej charakterystyki osób zaangażowanych w birdwatching.

Naukowcy z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego oraz Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie stworzyli uniwersalny protokół do określania poziomu zaangażowania turystów w ich hobby. Nowo powstałym narzędziem ocenili poziom zaangażowania obserwatorów ptaków największego polskiego parku. Ponadto określili, czy osoby te chcą i mogą rozwijać swoje zainteresowania.

Podczas zbierania danych okazało się, iż znaczący odsetek awiturystów stanowili obywatele innych państw, zwłaszcza z Wielkiej Brytanii i Niemiec. Wykazano, że respondenci – obserwatorzy ptaków, to głównie mężczyźni, w średnim wieku i mieszkający w dużym mieście, a zastosowana skala mierząca poziom ich zaangażowania w realizację hobby dobrze korespondowała z indywidualnymi cechami respondentów. Obserwatorzy ptaków często używają własnego specjalistycznego sprzętu podczas obserwacji ptaków, jak również chętnie wykorzystują dostępną infrastrukturę ułatwiającą obserwacje.

Dowiedziono również, że walory przyrodnicze terenów są związane z intensywnym rozwojem birdwatchingu. W opinii badanych, w przyszłości rozwój awiturystyki będzie wymagał rozbudowy infrastruktury umożliwiającej interakcję z obiektami obserwacji.

Większość obserwatorów ptaków określiła swoją szeroką działalność związaną z obserwowaniem ptaków jako stałe, a nie tymczasowe hobby. Uważają oni tą działalność bardziej za styl życia niż hobby. Zaangażowanie w działalność związaną z obserwacją ptaków wzrastało wraz z wiekiem badanych i częstotliwością ich podróży, które częściej są planowane i realizowane samodzielnie niż z pomocą specjalnych biur podróżny.

Spostrzeżenia ujęte w artykule opublikowanym w czasopiśmie PLoS One są ważne dla przyszłego rozwoju turystyki związanej z obserwacją ptaków i mogą pomóc w ukierunkowaniu strategii rozwoju regionalnego - sugerują autorzy badania.

PAP – Nauka w Polsce

kol/ zan/