Filmy animowane stały się nieodłączną częścią naszego życia. Gdy byliśmy mali, oglądaliśmy różne filmy i seriale animowane przedstawiające baśnie i realność świata, a wiele z nich nadal chętnie wyświetla się dzieciom. Dzięki nim powoli uczą się one funkcjonowania świata i relacji społecznych. Ale czy małe dzieci rozumieją, że animacja, którą widzą na ekranie jest fikcją? Odpowiedź na to pytanie postanowił wraz ze swoim zespołem badawczym znaleźć Barbu Revencu, doktorant z Uniwersytetu Środkowoeuropejskiego w Austrii i Węgrzech (https://direct.mit.edu/opmi/article/doi/10.1162/opmi_a_00043/106926/For-19-Month-Olds-What-Happens-On-Screen-Stays-On).

Naukowcy przetestowali różne hipotezy dotyczące interpretacji przez niemowlęta animacji wyświetlanych na ekranie. Ich pierwszy eksperyment potwierdził, że nieco ponad półtoraroczne dzieci potrafią podążać wzrokiem za piłką spadającą z huśtawki do pudełka. W drugim eksperymencie, zadaniem dzieci było obserwowanie, jak animowana piłka wydaje się spadać z huśtawki na ekranie telewizora do jednego z dwóch prawdziwych pudełek umieszczonych pod ekranem. Dzieci, zapytane gdzie jest piłka, częściej wskazywały ekran monitora niż prawdziwe pudełko. “Kiedy jednak udzielały odpowiedzi, że piłka “wypadła z telewizora”, wybierały pudełka losowo, zamiast opierać odpowiedź na stronie, z której widziano spadającą piłkę” - zauważyli badacze.

Naukowcy zaznaczają, że wyniki ich obserwacji sugerują, że dzieci nie spodziewały się, że spadające animowane piłki trafią do prawdziwych pudełek. Możliwe jednak, że nie rozumiały, że pytanie „gdzie jest piłka” odnosiło się do animowanej piłki na ekranie. Badacze wykluczyli tę możliwość w swoim trzecim eksperymencie, w którym prawdziwe pudełka poza ekranem zostały zastąpione animowanymi pudełkami na ekranie telewizora - w tym wypadku dzieci w większości wskazywały właściwe pudełko.

W czwartym eksperymencie naukowcy sprawdzili, czy maluchy akceptują fakt, że zdarzenie wyświetlane na jednym ekranie może przenieść się na inny. Tym razem dzieci oglądały dwa różne ekrany telewizyjne, które umieszczono obok siebie. Jeden ekran przedstawiał animowanego niedźwiedzia wychodzącego i wchodzącego do domu, a drugi animowanego królika, który robił to samo. Chociaż oba domy były identyczne, tła dla każdej animacji były zauważalnie różne.

Naukowcy najpierw upewnili się i potwierdzili, że dzieci dowiedziały się, które zwierzę na którym ekranie było obecne, a następnie zmienili położenie ekranów. Podczas tego procesu ekrany zostały zakryte, a dwa tła zostały potajemnie zamienione. Następnie odkryto ekrany i poproszono maluchy o zidentyfikowanie miejsca zamieszkania zwierząt. Jako, że tak małe dzieci mają tendencję do łączenia animowanych postaci ze środowiskiem wirtualnym, a nie fizycznym, wybrały ekran na podstawie jego tła, a nie fizycznej pozycji.

“Nasze odkrycia wskazują na to, że dzieci już w wieku 19 miesięcy orientują się, że animowane wydarzenia na ekranie nie dzieją się tu i teraz” - mówi Revencu. “Kolejnym krokiem będzie sprawdzenie, czy nasze wyniki potwierdzą się przy np. większej liczbie ekranów lub obecności alternatywnych urządzeń służących do wyświetlania animacji” - mówi badacz.(PAP)

Autorka: Agnieszka Niewińska-Lewicka

anl/ agt/