Jak tłumaczy rektor Uniwersytetu Wrocławskiego prof. Przemysław Wiszewski, popularyzowanie wiedzy o Clarze Immerwahr, o jej dorobku i postawie etycznej, to obowiązek uczelni.

„Clara Immerwahr to dla nas symbol. Pierwsza kobieta, która na Uniwersytecie Wrocławskim zdobyła stopień doktora, bardzo zaangażowana w prowadzenie badań naukowych. Z drugiej strony kierowała się klarownym kompasem etycznym. Zapłaciła najwyższą cenę za niezgodę na nieetyczne badania naukowe i wykorzystywanie badań naukowych prowadzonych przez mężczyzn do działań niosących śmierć” – przypomina prof. Wiszewski.

Szefową fundacji jest prof. Patrycja Matusz, wiceprezeską dr Kamila Kamińska-Sztark. Rada Fundacji ma składać się z wpływowych kobiet nauki, sztuki i biznesu.

Jak piszą założyciele Fundacji w statucie: "Fundacja Uniwersytecka im. Clary Immerwahr powstała, aby wspierać działalność naukowo-badawczą, dydaktyczną, społeczną, a także studencką wzmacniającą aktywną obecność kobiet w nauce a także rozwój społeczeństwa polskiego w duchu poszanowania równości i różnorodności oraz równowagi pomiędzy prawdą a dobrem i pięknem".

Clara Immerwahr urodziła się w Wojczycach (Polkendorf) koło Środy Śląskiej 21 czerwca 1870 roku. Zmarła samobójczą śmiercią 2 maja 1915 roku, protestując przeciw działaniom męża - wrocławskiego noblisty, Fritza Habera. Więcej na ten temat w serwisie Nauka w Polsce.   

„Postać tragiczna, bezkompromisowa w swoim sprzeciwie, żeby nauka miała cokolwiek wspólnego z przemocą czy wojną. Dokładnie takie wartości będziemy chciały tutaj wdrażać, ale w sposób bardzo nowoczesny, inspirujący i może czasami też radosny” - mówi dr Kamińska-Sztark.

Fundacja wpisała w statucie: "Clara Immerwahr w 1900 roku, pomimo wielu przeciwności losu, została pierwszą kobietą, która obroniła tytuł doktora w Uniwersytecie we Wrocławiu. Jej kariera naukowa, równoległa do dokonań męża: Fritza Habera przepełniona była dążeniem do prawdy. W odróżnieniu jednak od noblisty hołdowała także wartościom takim jak dobro i piękno. Etyczny dylemat wynikający z badań nad gazami bojowymi i ich zastosowaniem na polu bitwy doprowadził ją do dramatycznego kroku. Swoje wartości zamanifestowała odbierając sobie życie. Odwaga, niezłomność i wierność tym wartościom stanowią inspirację dla prac fundacji".

Jak dodają założyciele, patronka fundacji od dziecka chciała być chemiczką... a była sensacją - budząc drwiny i docinki mężczyzn, którzy krytykowali jej obecność na uczelni. Gdy uzyskała doktorat i najwyższą za niego ocenę magna cum laude na uczelni mogła pracować jedynie jako laborantka. Fritz Haber, mimo że poślubił Clarę już po doktoracie i byli pierwszym w Niemczech "małżeństwem naukowców" uważał, że kobieta powinna zajmować się domem, by on mógł poświęcić się nauce. Nie dopuszczał żony do swoich badań, pozwalał jedynie tłumaczyć swoje publikacje na angielski. Wolno jej było dawać publiczne wykłady na temat chemii... w gospodarstwie domowym. Nawet wtedy plotkowano, że teksty wykładów pisał jej mąż.

Obecnie w Uniwersytecie Wrocławskim studentki stanowią większość, ale w gronie profesorów już więcej jest mężczyzn.

„Te statystyki pokazują, jak wiele jest do zrobienia. Naszym głównym celem jest wspieranie kobiet i dziewcząt w akademii. Chcemy wyrównywać szanse w pracy naukowej, wspierać koleżanki i kolegów, którzy np. samotnie wychowują dzieci i jednocześnie koncentrują się na swojej karierze naukowej. Chcemy też pomagać tym dziewczętom, które mają utrudniony dostęp do studiów” – deklaruje prof. Matusz.

PAP – Nauka w Polsce

kol/ ekr/