W tym roku do finału Konkursu Prac Młodych Naukowców Unii Europejskiej EUCYS (EU Contest for Young Scientists) zgłoszono 89 projektów z 38 krajów. Polskę będzie reprezentowało trzech laureatów rodzimej edycji konkursu, którą co roku organizuje Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci.

Kamil Humański ze Szczecina zaprezentuje w finałach EUCYS projekt "Różnorodność szkarłupni środkowego ordowiku – młodszego syluru Siljansringen (Szwecja)". Teren Siljansringen jest unikatem na skalę europejską. Skamieliny zwierząt, dwa razy starsze od skamielin dinozaurów, są tam na wyciągnięcie ręki. Jednocześnie jest to teren stosunkowo słabo zbadany. Najwyżej rozwiniętymi ewolucyjnie przedstawicielami życia sprzed 460 milionów lat są szkarłupnie z gromad Crinoidea i Cystoidea. Właśnie na nich w swoim projekcie skupia się młody badacz.

Projekt matematyczny Adama Klukowskiego z Piaseczna – "Wielomiany z podłogami" łączy aż trzy idee. Pierwszą z nich jest arytmetyka modularna - nauka o resztach z dzielenia. Wbrew pozorom ma ona wiele praktycznych zastosowań - przy każdym logowaniu do systemu bankowego lub poczty elektronicznej czy choćby w numerach PESEL. Drugą są palindromy - słowa, które nie zmieniają się kiedy są czytane od tyłu w starożytności były używane jako zaklęcia. Współczesna nauka odkryła ich rolę w samoorganizacji DNA. Trzecia idea: funkcja ciągła - to funkcja, której wykres można narysować nie odrywając ołówka od papieru. Jest centralnym pojęciem w topologii, dziedzinie matematyki zajmującej się kształtami i ich deformacjami. „W swoim projekcie użyłem tych trzech, pozornie odległych, idei. Posłużyły one do badania pewnej klasy wielomianów. Dzięki nim udało mi się ustalić położenie ich pierwiastków (miejsc zerowych) na płaszczyźnie liczb zespolonych” – wyjaśnia Adam Klukowski.

Trzeci finalista - Aleksander Kostrzewa z Warszawy, przygotował projekt "Porównywanie umiejętności uczenia się i zapamiętywania wśród naczelnych z użyciem platform interaktywnych na terenie Warszawskiego Ogrodu Zoologicznego”. Badania dotyczyły lemura wari, kapucynki żółtobrzuchej i koczkodana diana. Młody naukowiec badał czas, w jakim poszczególne osobniki wyjmują pokarm z platformy interaktywnej. Celem doświadczenia było porównanie umiejętności osobników (jak się okazało, zdolności zwierzęcia miały związek z jego wiekiem) oraz badanie złożonych zachowań psychicznych i społecznych naczelnych.

Konkurs Prac Młodych Naukowców Unii Europejskiej EUCYS prowadzony jest przez Komisję Europejską od 1989 roku. Biorą w nim udział laureaci konkursów krajowych. Tematyka prac obejmuje nauki ścisłe, przyrodnicze, technikę, a od 2004 roku także nauki społeczne i ekonomiczne. Każdy kraj może zgłosić najwyżej trzy prace. Nie mogą one mieć więcej niż trzech autorów. Oprócz Europejczyków w konkursie biorą udział m.in. reprezentanci Chin, Egiptu, Izraela, Kanady, Korei Południowej i USA. Najlepsi młodzi uczeni mają okazję zdobyć prestiżowe nagrody i zaproszenia na staże w czołowych europejskich ośrodkach badawczych.

Młodzi naukowcy z Polski biorą udział w konkursie od 1995 roku. W tym czasie międzynarodowe jury nagrodziło już 37 projektów z naszego kraju. Polacy zdobyli 24 nagrody główne i 26 dodatkowych. Dorównuje nam Wielka Brytania, a więcej nagród zdobywają tylko młodzi Niemcy. Laureaci konkursu to dziś wyróżniający się studenci, doktoranci i młodzi pracownicy naukowi.

Na zgłoszenia prac badawczych do kolejnej edycji EUCYS, Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci czeka do końca listopada.

Więcej informacji o tegorocznych finałach jest dostępnych na stronie: www.eucys2017.eu  (PAP)

pmw/ ekr/