Odkrycia dokonał francuski zespół Luca Montagniera, pracujący w Instytucie Pasteura. W roku 1984 wirus został też wyizolowany przez amerykański zespół Roberta Gallo, który dowiódł, że to właśnie ten wirus powoduje AIDS.

Za wyizolowanie wirusa HIV Luc Montagnier wraz z Françoise Barré-Sinoussi otrzymali w 2008 r. Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny.

Chociaż HIV należy do najlepiej poznanych wirusów, cechuje go duża zmienność, utrudniająca leczenie. Rozmaite formy wirusa występują nawet u jednego pacjenta w różnych okresach rozwoju choroby.

Wirus HIV atakuje komórki mające na swojej powierzchni CD4 – limfocyty T pomocnicze, makrofagi i komórki mikrogleju. Wirus może być przenoszony drogą płciową lub poprzez transfuzję zakażonej krwi, używanie igieł zanieczyszczonych krwią zakażonych osób, poprzez łożysko lub krew w trakcie porodu oraz z mlekiem matki. AIDS pojawia się po kilku miesiącach lub po kilku latach (choć niekiedy dużo później), natomiast przeciwciała – zwykle już po kilku tygodniach. Dlatego na podstawie obecności przeciwciał można rozpoznać AIDS i nosicielstwo HIV.

W ciągu 30 lat wirus HIV zabił około 30 milinów ludzi, zaś liczbę zakażonych ocenia się na 34 miliony. Dzięki pojawieniu się leków antyretrowirusowych (w roku 1996) można powstrzymać postęp choroby i utrudnić jej rozprzestrzenianie się. Jednak prace nad opracowaniem szczepionki nie dały pomyślnych wyników.

W marcu 2013 roku amerykańscy lekarze ogłosili, że udało im się wyleczyć dziecko zarażone wirusem HIV. W 30 godzin po urodzeniu został podany pierwszy koktajl leków. Po 10 miesiącach terapii u dziecka nie wykryto wirusa. (PAP)

pmw/ krf/