Ryby, znane z agresywnego bronienia własnego terytorium, mogą pobierać tlen zarówno z powietrza, jak i z wody. Badacze chcieli sprawdzić, jak bojowniki wykorzystują tę umiejętność w celu utrzymania energii podczas walki.

Odkryli, że samce podczas walki odbywają wizyty na powierzchni, aby podnieść swój pobór tlenu. "Wygląda na to, że przez mniejsze oskrzela - efekt życia w wodzie niskiej zawartości tlenu - nie są one w stanie utrzymać wigoru podczas walki i potrzebują powietrza" - wyjaśnił dr Steven Portugal z londyńskiego Royal Veterinary College.

Badanie, które przeprowadził razem z kolegami z australijskiego University of Queensland, opisano w "Comparative Biology and Physiology Part A".

Bojowniki wspaniałe (Betta splendens) występują w południowo-wschodniej Azji, gdzie żyją głównie w niskonatlenowanych sadzawkach i polach ryżowych. Mogą pobierać tlen z powietrza poprzez wyspecjalizowany organ oraz normalnie - z wody poprzez skrzela i skórę.

"Samce tego gatunku są bardzo agresywne w stosunku do przedstawicieli tej samej płci" - powiedział portalowi dr Portugal. "Dawniej Azjaci korzystali na tym aspekcie ich zachowania i używali ich do walk w akwariach, na podobnej zasadzie jak walki kogutów" - podkreślił. Obecnie te dekoracyjne, kolorowe rybki są popularnym na świecie gatunkiem akwariowym.

Badacze obserwując ryby skupili się na wydatkowanej przez nie energii. W laboratorium zestawili ze sobą dwa samce w jednym akwarium, ale zamknięte w dwóch oddzielnych zbiornikach. Niemal natychmiast ryby zaczęły wykazywać zachowania agresywne. Badacze przeanalizowali skład gazów w zbiornikach przed i po "walce".

"Wygląda na to, że podczas walk nie mogą pobrać wystarczającej ilości tlenu z wody, więc muszą zwiększyć częstotliwość wizyt na powierzchni, aby przyswoić go z powietrza" - powiedział Portugal. Jednak ryby wcale tam nie odpoczywają. Zaobserwowano, że wynurzają się jednocześnie, aby kontynuować starcie.

"Jednoczesne oddychanie powietrzem u ryb to mechanizm obrony przed wrogami - wyjaśnił badacz. - Samotne wynurzanie się naraża na atak drapieżników, a wspólne oddychanie ma zmniejszyć jego prawdopodobieństwo". Jest to też zagranie taktyczne. "Przy jednoczesnym zaczerpnięciu powietrza żadna ryba nie ryzykuje ataku ze strony drugiej" - dodał Portugal.

Naukowiec przyznał, że zaskoczył go fakt, iż samce "zbliżały się do granic swojej wytrzymałości" podczas takich konfrontacji. Naukowcy stwierdzili, że niemal cały dodatkowy tlen niezbędny do walki pochodził z częstych wizyt na powierzchni. "Wygląda na to, że nie mogą pobrać więcej tlenu na raz, więc te walki są dla nich bardzo wyczerpujące" - podkreślił. (PAP)

mrt/ agt/