Badacz kandyduje do wyróżnienia - w kategorii Prezentacja popularnonaukowa - w VIII edycji konkursu "Popularyzator Nauki", organizowanego przez serwis Nauka w Polsce PAP oraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Pokaz dla uczniów szkół podstawowych odbył się 19 maja 2012 roku, w ramach Akademii Młodych Odkrywców w PWSZ im. Stanisława Staszica w Pile. Spotkanie poświęcone było zjawiskom fizycznym towarzyszącym wytwarzaniu i propagacji dźwięków.

Dr Różański wyjaśniał swoim małym gościom, w jaki sposób powstaje dźwięk i jak go wytworzyć. Używał przy tym instrumentów - harmonijki czy drgających blach.

Tłumaczył też słuchaczom, jak fala akustyczna propagowana jest w gazie i opowiadał, jak właściwie nasze ucho może wykrywać dźwięk. Słuchacze mogli się też dowiedzieć, jak powstaje echo czy pogłos.

Dzięki obrazowych doświadczeniom młodzi adepci nauki mogli również zrozumieć, dlaczego gdy motor jedzie szybko w naszą stronę, wydawane przez niego dźwięki są coraz wyższe, a gdy się oddala - dźwięk zdaje się opadać.

Dr Stanisław Różański przygotował też doświadczenie, w ramach którego można było wizualizować dźwięki. Okazało się, że ogień można zmusić do tańczenia w rytm muzyki. "To było jak dyskoteka z płomieniami" - wyjaśnia w rozmowie z PAP dr Różański i dodaje, że doświadczenie to - tzw. rura Rubena - wykonywane jest w ciemnościach i bardzo efektownie wygląda.

W czasie pokazu naukowiec pokazywał też figury Chladniego. Doświadczenie to polega na tym, że płytkę posypuje się piaskiem, opiłkami czy proszkiem, a następnie emituje się w pobliżu płytki dźwięki. W zależności od częstotliwości dźwięku, na płytce piasek układa się w różne ciekawe wzory. Doświadczenie to miało zobrazować fale stojące.

Jednak najbardziej widowiskowy był eksperyment poprzedzający wykład - implozja beczki. Pokaz ten nie miał związku z tematem wykładu, ale w bardzo obrazowy i efektowny sposób pokazywało wpływ ciśnienia powietrza na obiekty „zanurzone” w ziemskiej atmosferze. Różański wyjaśnił, że do dużej beczki po oleju wlano wody i ogrzano ją tak, że para intensywnie wydostawała się przez otwór. Otwór zakręcono, a następnie beczkę zaczęto schładzać. Kiedy para w beczce uległa kondensacji, siła była tak duża, że beczka implodowała - z hukiem się zgniotła. (pokaz dostępny na stronie http://youtu.be/oaYCe3XcGuQ?hd=1)

Dr Stanisław Różański jest profesorem nadzwyczajnym w PWSZ w Pile. Opracował wiele publikacji naukowych i wystąpień konferencyjnych poświęconych właściwościom dielektrycznym ciekłych kryształów. Oprócz badań naukowych prowadzi działalność dydaktyczną - fizykę przybliża studentom pierwszego roku kierunków politechnicznych.

PAP - Nauka w Polsce

lt/ agt/