
Francusko-polska załoga jachtu „Marguerite" pokonała Przejście Północno-Zachodnie, wiodące z Atlantyku na Pacyfik przez wody Arktyki – informuje Komitet Badań Polarnych PAN.
Przejście Północno-Zachodnie to najkrótszy morski szlak z Europy do Azji Wschodniej, wiodący z Atlantyku Północnego przez kanadyjski archipelag arktyczny do Morza Beauforta i dalej - do Pacyfiku. Było wiele podejść do jej pokonania, począwszy od XV w. Problem stanowi pokrywa lodowa, która przez większość roku, a nierzadko przez cały rok, utrudnia tam żeglowność. Pierwszy raz szlak ten udało się pokonać dopiero w XX w.
Tegoroczną ekspedycję na "Marguerite" umożliwił mały zasięg lodu morskiego w Arktyce pod koniec lata. 16 września jacht przekroczył Cieśninę Beringa między Alaską i Syberią, obecnie płynie na południe – czytamy w informacji przekazanej PAP w czwartek przez przewodniczącego Komitetu Badań Polarnych PAN, prof. Jacka Janię.
W wyprawie uczestniczy badaczka roślinności polarnej prof. Maria Agata Olech z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jachtem dowodzi kpt. dr Janusz Kurbiel. Dla niego pokonanie przejścia nie jest pierwszym takim wyczynem. Dokonał tego już w latach 80-tych, płynąc na jachcie "Vagabond II" z zachodu na wschód.
Jako pierwszy przejście to pokonał Roald Amundsen (w kilku etapach, w latach 1903–1906), płynąc na statku "Gjoa". W trakcie podróży dwukrotnie zimował na statku uwięzionym w lodzie. Pierwszym, który przepłynął cały szlak w ciągu jednego sezonu nawigacyjnego, był Henry Larsen na statku "St. Roch". Dopiął tego w 1944 roku, a jego wyprawa trwała 86 dni.
Według ekspertów, w wyniku coraz silniejszego efektu cieplarnianego i cofania się lodu na Oceanie Arktycznym, Przejście Północno-Zachodnie może okazać się w przyszłości bardzo atrakcyjne. Jego drożność pozwoliłaby skrócić o 4 tys. km obecną drogę z Europy na Daleki Wschód (wiodącą przez Kanał Panamski).
Uwolnienie Przejścia Północno-Zachodniego od lodu wywołało spór o zwierzchność nad tym terytorium. Rząd Kanady twierdzi, że Przejście Północno-Zachodnie znajduje się pod jego jurysdykcją, jednak USA i wiele innych krajów nie zgadza się z tym i traktuje ten szlak morski jako wody międzynarodowe.
Przejście Północno-Zachodnie wiedzie wzdłuż północnego wybrzeża Ziemi Baffina, następnie cieśninami Lancaster, Barrow i Viscont Melville\'a do Morza Beauforta i dalej przez Cieśninę Beringa do Oceanu Spokojnego.(PAP)
zan/ krf/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.