Celem nowej serii wydawniczej „Biblioteka Antyczna” jest przybliżenie wartościowych i ciekawych dzieł autorów antycznych w polskich przekładach tłumaczonych wprost z oryginałów. Pierwszą opublikowaną w tej serii pracą jest „Wyprawa Argonautów po złote runo”, czyli „Argonautika” Apolloniosa z Rodos, aleksandryjskiego poety żyjącego w III w. p.n.e.
Epos przedstawia dzieje mitycznej wyprawy tesalskich herosów pod wodzą Jazona do Kolchidy. Arcydzieło antycznej poezji trafia do rąk polskiego czytelnika po raz pierwszy dzięki tłumaczeniu dr Emilii Żybert-Pruchnickiej. Przekład poprzedzony jest obszernym wstępem wprowadzającym czytelnika w świat epoki hellenistycznej.
Dowiadujemy się, że ówczesna Aleksandria – miejsce, gdzie powstał epos - była jednym z najświetniejszych miast basenu Morza Śródziemnego. Pisarze, uczeni i artyści byli tam hojnie wspierani przez władców.
Tłumaczka szeroko opisuje dzieje aleksandryjskiej Biblioteki i Musejonu – pierwszej europejskiej instytucji, która realizowała tylko cele naukowe. Dalej przybliża charakterystyczne cechy tworzonej tam literatury, ze szczególnym uwzględnieniem poezji.
Następnie dr Żybert-Pruchnicka szkicuje sylwetkę Apolloniosa – autora „Wyprawy Argonautów”. Okazuje się, że do naszych czasów dotrwało bardzo niewiele informacji na jego temat. Najpewniej pochodził z Aleksandrii (mimo wprowadzającego w błąd epitetu „rodyjski”). Był podopiecznym Kallimacha. W kręgu jego zainteresowań leżały kult, zwyczaje, lokalne wersje mitów, podania odnoszące się do początków miast oraz erotyka.
Prezentowane polskiemu czytelnikowi dzieło Apolloniosa z Rodos jest twórczym opracowaniem znanego już za czasów Homera mitu traktującego o Jazonie i Argonautach. Opowieść dotyczy pełnej niebezpieczeństw wyprawy po złote runo z Tesalii do Kolchidy. To epickie dzieło przepełnione jest intensywnym wątkiem miłosnym. „W epice greckiej próżno szukać równie poruszającego opisu rodzącej się namiętności i walki dziewczyny z uczuciem, któremu – ranioną strzałą Erosa – musi ulec” – czytamy. Epos pełen jest wydarzeń fantastycznych i magicznych, które zdaniem tłumaczki, służą jako mechanizm popychający akcję. Magia była bardzo popularna w hellenistycznym Egipcie, o czym poświadczają liczne papirusy magiczne.
Tłumaczka pracuje na stanowisku adiunkta w Instytucie Studiów Klasycznych, Śródziemnomorskich i Orientalnych na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego. Jest literaturoznawcą, specjalizującym w poezji aleksandryjskiej (III-I w. p.n.e.). Jednocześnie zajmuje się praktyką i teorią przekładu poetyckiego. W jej dorobku translatorskim znajdują się, obok „Argonautika” Apolloniosa z Rodos, „Argonautyki orfickie” oraz „Hymny orfickie”, wydane we wrocławskiej oficynie Atut. Prowadzi zajęcia akademickie poświęcone religii i magii starożytnej Grecji.
Drugie dzieło wydane w serii „Biblioteka Antyczna” również w tym roku to traktat Klaudiusza Ptolemeusza z Aleksandrii pt. „Czworoksiąg” (Tetrabiblos), będący starożytną syntezą astrologii. Traktat odkrywa przed czytelnikiem stan ówczesnej wiedzy o świecie i rządzących nim prawach. Grzegorz Muszyński dokonał pierwszego bezpośredniego tłumaczenia tego dzieła z greki na język polski.
Publikowanie serii „Biblioteka Antyczna” zainicjowało wydawnictwo Prószyński i S-ka w 1998 roku. Obie prace wydane w tym roku nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Wrocławskiego zostały dofinansowane ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
PAP - Nauka w Polsce
szz
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
