Przez ostatnie 500 mln lat na Ziemi trwa regularny tajemniczy cykl załamywania się i odradzania bioróżnorodności w oceanach. Zdaniem naukowców, koresponduje on z okresowym podnoszeniem się kontynentów.

Na łamach najnowszego "Journal of Geology" naukowcy piszą o okresowym wzroście poziomu izotopu strontu 87 znajdowanego w skamieniałościach morskich. Wysoki poziom strontu koresponduje z fazami zanikania bioróżnorodności oceanicznej. Dzieje się to średnio co 60 mln lat.

"Stront 87 powstaje z radioaktywnego rozpadu innego pierwiastka, rubidu, który występuje powszechnie w skałach magmowych skorupy kontynentalnej" – wyjaśnia Adrian Melott z University of Kansas. Jak dodaje, kiedy dużo tych skał wietrzeje, spora ilość strontu 87 dostaje się do oceanów. Można dzięki temu stwierdzić w morskich skamieniałościach jego wyższy poziom w porównaniu ze strontem 86.

Przyczyną tego zjawiska może być podnoszenie się kontynentów. Wówczas następuje erozja tych skał, które wcześniej znajdowały się poniżej poziomu morza. Ale również zbocza stają się bardziej strome, przez co woda spływa po nich szybciej. Strumienie i deszcze intensywniej wypłukują z nich minerały.

Zdaniem naukowców, ten proces geologiczny powoduje, że głębiny wokół szelfów kontynentalnych, będące środowiskiem życia wielu organizmów morskich, ulegają spłyceniu. To okresowe pojawianie się płycizn wokół kontynentów może być powodem załamywania się bioróżnorodności w oceanach.

Cykl podnoszenia się kontynentów naukowcy nazwali pulsem Ziemi. Na razie badania prowadzono tylko w odniesieniu do Ameryki Północnej. Ich zdaniem, może on być wywołany konwekcją, czyli występowaniem prądów wznoszących się gorącej materii w głębi naszej planety. Niektórzy geolodzy uważają, że takie prądy istnieją i nazywają je "pióropuszami płaszcza".

PAP - Nauka w Polsce

krx/ krf/bsz