<strong>Prof. Tomasza Giaro</strong> - prawnika z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego - Fundacja na rzecz Nauki Polskiej (FNP) nagrodziła "polskim Noblem" w 2011 roku w obszarze nauk humanistycznych i społecznych.
Nagrodzona przez Fundację monografia "Romische Rechtswahrheiten. Ein Gedankenexperiment" z 2007 roku - będąca wynikiem wieloletnich studiów laureata - to opublikowana w renomowanym wydawnictwie niemieckim obszerna praca z zakresu historii i teorii prawa. Jej przedmiotem jest kryterium prawdy jako narzędzie kształtowania normy prawnej.
Argumenty prawdziwości (verum est) lub fałszu (falsum est) były częścią dyskursu jurysprudencji (teorii prawa - PAP) od starożytnego Rzymu aż po nowożytną doktrynę niemiecką. Dokonane na szerszą skalę w XIX stuleciu kodyfikacje przesunęły jednak ciężar tworzenia prawa z nauki na ustawodawstwo. Ponieważ ustawodawca "rozkazuje, a nie dyskutuje", kryterium prawdy prawniczej stanęło pod znakiem zapytania.
Prof. Giaro podejmuje to pytanie w ramach szerokiej analizy źródeł antycznych i późniejszej europejskiej tradycji prawnej, posługując się metodą eksperymentu myślowego. Mimo że eksperyment rozumiany dosłownie jest w naukach prawnych niedopuszczalny, analiza materiałów historycznych umożliwia odpowiedź na pytanie, czy stosowanie kryterium prawdy ułatwia czy utrudnia dyskurs prawniczy.
"W dyskursie epoki przedkodyfikacyjnej prawda normatywna, składająca się z wielu sądów wartościujących, była wyrażeniem +bilansującym+, które umożliwiało całościową akceptację udanych sądów dogmatyki prawniczej. Stosowanie niezróżnicowanego pojęcia prawdy zmniejszało jednak precyzję komunikacji i, w ślad za tym, sprawność działania dogmatyki prawniczej" - czytamy w komunikacie FNP.
Laureat wykazuje, że we współczesnej dogmatyce prawa niecelowe jest poszukiwanie prawdy w jej rozumieniu przyjętym przez nauki empiryczne. Z drugiej strony zauważa, że prawoznawstwo - jako nauka o odmiennym statusie poznawczym - bez postulatu poszukiwania prawdy straciłaby sens.
Prof. Giaro urodził się w 1951 roku we Wrocławiu. Jest absolwentem prawa na Uniwersytecie Warszawskim, na którym obronił również doktorat i uzyskał habilitację. Nominację profesorską otrzymał w 2009 roku. Obecnie kieruje Pracownią Europejskiej Tradycji Prawnej w Instytucie Historii Prawa UW. Od 2008 roku jest prodziekanem Wydziału Prawa i Administracji UW.
W latach 1984-1985 był stypendystą Fundacji Humboldta. W latach 1990-2006 prowadził badania w Instytucie Historii Prawa Europejskiego im. Maxa Plancka we Frankfurcie nad Menem. W trakcie pobytu w Niemczech pracował również na Uniwersytecie Goethego we Frankfurcie nad Menem oraz na Wolnym Uniwersytecie w Berlinie.
Jest pomysłodawcą i koordynatorem grantu "Proces modernizacji wschodnioeuropejskich systemów prawnych od początku XIX wieku" (2002-2004) oraz grantu Fundacji Volkswagena "Kultura prawna Europy Wschodniej" (2004-2006), realizowanych w Instytucie Maxa Plancka. Do tej pory ukazało się pięć obszernych publikacji podsumowujących wyniki badań realizowanych w ramach tych grantów. Dwa pierwsze tomy redagowane były przez prof. Giaro.
Uczony wypromował trzech doktorów. Jest autorem 155 publikacji w języku polskim, angielskim, niemieckim, francuskim, włoskim i rosyjskim, członkiem m.in. Komitetu Nauk o Kulturze Antycznej PAN, Komitetu Naukowego "Polish Law & Economics Conference" i jurorem dorocznego konkursu naukowego tygodnika "Polityka".
PAP - Nauka w Polsce
ekr/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
