<strong>Możliwości wybudowania w naszym kraju olbrzymiego radioteleskopu, jednego z największych na świecie </strong>- to jeden z tematów poruszanych podczas XXXV Zjazdu Polskiego Towarzystwa Astronomicznego, odbywającego się w Gdańsku. <br /><br />
Według pomysłu, radioteleskop powinien mieć średnicę 90 metrów. Tego typu instrument powinien być zlokalizowany w terenie słabo zurbanizowanym, bez dużego przemysłu w pobliżu, aby zminimalizować problem zakłóceń radiowych. Jako najlepsza lokalizacja rozważane są Bory Tucholskie, a dokładniej okolice miejscowości Dębowiec.
Koszt wybudowania takiego radioteleskopu wyniesie około 100-150 milionów złotych. Wszystkie środki na budowę mogą pochodzić ze środków Unii Europejskiej, z puli dla województw kujawsko-pomorskiego i pomorskiego. Projekt został umieszczony na Polskiej Mapie Drogowej Infrastruktury Badawczej MNSiW, który stanowi listę kluczowych projektów inwestycyjnych dla polskiej astronomii. Gwarantuje to finansowanie kosztów działania instrumentu po jego wybudowaniu. Projekt jest już także wpisany w Koncepcję Przestrzennego Zagospodarowania Polski 2030.
"Liczymy na powtórzenie historii z Effelsbergu w Niemczech i Jodrell Bank w Wielkiej Brytanii. Tam najpierw wybudowano wielkie radioteleskopy, potem powstały bardzo silne ośrodki naukowe, które głównymi członkami wszystkich znaczących projektów radioastronomicznych na świecie" - powiedział dr Marcin Gawroński z Centrum Astronomii UMK, związany z projektem radioteleskopu.
Radioteleskop będzie obejmować zakres częstotliwości od 0,1 GHz do 22 GHz, Zostanie wyposażony w wielowiązkowy system obserwacyjny. W odróżnieniu od istniejących dużych radioteleskopów ma być przeznaczony do wykonywania przeglądów nieba, czyli będzie stanowić swego rodzaju "radiowe OGLE" (OGLE to bardzo udany polski projekt przeglądu nieba w zakresie optycznym). Poza tym instrument znacznie zwiększy czułość EVN, ogólnoeuropejskiej sieci radioteleskopów (European VLBI Network).
Zaplecze naukowe projektu stanowią Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Politechnika Gdańska. Nadzór nad instrumentem miałoby pełnić Narodowe Centrum Radioastronomiczne, zarządzane przez konsorcjum instytucji naukowych. Z radioteleskopem związane ma być też Centrum Inżynierii Kosmicznej. Do przyłączenia się do projektu zaproszone zostały też inne polskie ośrodki naukowe.
Radioteleskop będzie nosić nazwę Hevelius, na cześć Jana Heweliusza, słynnego gdańskiego astronoma, którego 400. rocznicę urodzin obchodzimy w tym roku.
PAP - Nauka w Polsce
ast/ agt/bsz
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
