Sępy odgrywają w przyrodzie ważną rolę, ponieważ usuwają gnijącą padlinę. Bez nich szerzyłyby się choroby zakaźne. Do wyginięcia sępów może doprowadzić diklofenak - choć dla ludzi i zwierząt hodowlanych jest cennym środkiem przeciwzapalnym, przeciwbólowym i przeciwgorączkowym, w przypadku sępów to trucizna - powoduje chorobę nerek i układu pokarmowego.

W Indiach z przyczyn religijnych chorego bydła się nie dobija, tylko podaje mu leki łagodzące cierpienia. Zjadając padłe krowy, sępy zatruwają się i giną. Populacja sępa bengalskiego (Gyps bengalensis) zmniejszyła się od roku 1992 aż o 99,9 proc., zaś sępa indyjskiego (Gyps indicus) i długodziobego (Gyps tenuirostris) o 97 proc. Z około 40 mln liczba sępów spadła do kilku tysięcy.

W Indiach, Nepalu i Pakistanie już w roku 2006 zakazano wytwarzania diklofenaku dla celów weterynaryjnych. Jak jednak wykazały ostatnie badania, można go kupić w 36 proc. aptek, zarówno weterynaryjnych, jak i "ludzkich". Wiele aptek obchodzi zakaz, sprzedając "końskie" dawki diklofenaku do wstrzyknięć w dużych fiolkach jako przeznaczone dla ludzi. Na szczęście opracowany został alternatywny lek - meloksykam, nieszkodliwy dla sępów - jest dostępny w 70 proc. aptek. W latach 2006-2008 liczba krowich szkieletów "skażonych" diklofenakiem spadła o 40 proc.

Aby sępy przetrwały, organizuje się ośrodki wychowywania piskląt. Specjaliści wątpią jednak, by w ten sposób udało się ocalić ginący gatunek, jeśli nie uda się ograniczyć stosowania diklofenaku.

Zagłada może grozić także spokrewnionym z azjatyckimi sępom z Afryki, ponieważ diklofenak zyskuje popularność na tamtejszym rynku weterynaryjnym. Natomiast padlinożernym gatunkom ptaków występujących w Ameryce Południowej, takim jak kondory, diklofenak nie szkodzi.

PAP - Nauka w Polsce

pmw/ agt/bsz