Już wcześniej wiadomo było, że starsze słonice cieszą się w swoich grupach wielkim społecznym poważaniem. Teraz zaś Karen McComb i Graeme Shannon z brytyjskiego University of Sussex potwierdziły to doświadczalnie. O badaniach informuje "Proceedings of the Royal Society B".

Brytyjski zespół przeprowadził eksperyment, nagrywając ryki lwów i lwic. Później, korzystając z głośników, badacze odtwarzali nagrania niemal 40 stadom słoni z kenijskiego Parku Narodowego Amboseli, w których dowodziły samice. Okazało się, że starsze przywódczynie umiały odróżnić ryk lwa od ryku lwicy, odpowiednio reagować i wymuszać reakcję podwładnych.

To ważne, ponieważ lwy i lwice nie są dla słoni jednakowo groźne. Samotne lwice nie atakują słoni - dopuszczają się ataku wyłącznie w kilka. "Prawdziwie groźne są samce. Nawet w pojedynkę potrafią powalić młode" - podkreśla McComb.

Na odgłos lwa stada dowodzone przez najstarsze przywódczynie reagowały szybko i strategicznie. Zamiast czujnie nasłuchiwać - skupiały się i gotowały do obrony. Zdarzało się nawet, że słysząc porykiwanie, słonie ofensywnie zbliżały się do głośników.

"Młodsze przywódczynie nie wydawały się tak bardzo zaniepokojone, jak powinny - uważa McComb. - Zapewne dlatego, że nie miały wcześniej dostatecznego kontaktu z tym zagrożeniem (lwy są groźne, ale nie atakują słoni zbyt często)".

Badaczka była zaskoczona tym, jak szybko i trafnie słonice rozpoznawały płeć potencjalnego napastnika wyłącznie po głosie. "To przecież bardzo delikatna różnica" - zaznacza.

McComb i jej zespół chcą jeszcze sprawdzić, w jaki sposób stare przywódczynie wywołują reakcję swojego stada. "Nie zauważyliśmy sygnałów dźwiękowych - opowiada naukowiec. - Może chodzi o subtelne sygnały płynące z postawy ciała albo o delikatne odgłosy".

Wyniki doświadczenia pokazują, jak ważna jest ochrona starszych osobników - uważa McComb. "Najwyraźniej są one ważne dla sprawnego funkcjonowania całych stad. To z kolei przekłada się na długowieczność i sukces reprodukcyjny innych zwierząt" - zaznacza.

Badacz złożonych zachowań społecznych u słoni azjatyckich, Josh Plotnik z University of Cambridge uważa wyniki McComb za "bardzo ciekawe" i docenia ich znaczenie dla przyszłych obserwacji innych gatunków zwierząt żyjących w grupach.

"Moje doświadczenie ze słoniami z Azji sugeruje istnienie podobnego trendu - powiedział w rozmowie z BBC. - Wydaje się, że starsze samice są o wiele lepiej niż młode dostosowane do potencjalnie groźnych sytuacji. Prawdopodobnie wynika to z bogatszego doświadczenia". ZAN

PAP - Nauka w Polsce

agt/bsz