Albert Ghiorso urodził się 15 lipca 1915 r. w Vallejo w Kalifornii w Stanach Zjednoczonych. Ukończył studia z zakresu inżynierii elektrycznej na Uniwersytecie Kalifornii w Berkeley w 1937 r., po czym rozpoczął pracę w firmie produkującej urządzenia komunikacyjne i opracował pierwszy komercyjny licznik Geigera.

Jego kariera w fizyce jądrowej rozpoczęła się w 1941 r. gdy rozpoczął pracę w ramach Projektu Manhattan (amerykański projekt w czasie II wojny światowej zmierzający do stworzenia bomby atomowej). Pracował nad instrumentami wykrywającymi promieniowanie związane z rozpadem promieniotwórczym. W tym okresie został współodkrywcą pierwiastków 95 (ameryk) i 96 (kiur).

Po wojnie brał udział w eksperymentach Argonne Lab, przeprowadzonych w latach 1949-50, w ramach których wytworzono pierwiastki 97 (berkel) i 98 (kaliforn). W 1953 r. przyczynił się do odkrycia pierwiastków 99 (einstein) i 100 (ferm) w pyle zebranym przez samoloty z pierwszego wybuchu termojądrowego. W 1955 r. grupa badawcza za pomocą cyklotronu wyprodukowała 17 atomów pierwiastka 101 (mendelew).

W latach 50-tych wybudowano w Berkeley nowy akcelerator ciężkich jonów (Berkeley Heavy Ion Accelerator - HILAC), którym kierował Ghiorso. Za pomocą tego instrumentu odkryto kolejne pierwiastki: 102 (nobel, 1958-59), 103 (lorens, 1961), 104 (rutherford, 1969), 105 (dubn, 1970) oraz 106 (seaborg, 1974)

Profesor Adam Sobiczewski z Instytutu Problemów Jądrowych im. Andrzeja Sołtana w Świerku podsumowuje wkład Ghiorso w rozwój nauki: "Eksperymentalne prace Ghiorso miały fundamentalne znaczenie w stworzeniu nowej gałęzi fizyki jądrowej i chemii - jąder i atomów stworzonych przez człowieka, która rozwija się intensywnie do dzisiaj".

Albert Ghiorso zmarł 26 grudnia 2010 r. w wieku 95 lat. CZA

PAP - Nauka w Polsce

tot/bsz