Naukowcy z Australii stwierdzili również, że w przeciwieństwie do ssaków, rekiny umieją utrzymać duży nacisk szczęk niezależnie od tego, jak szeroko są one rozwarte. Zdolność tę zawdzięczają szczególnemu ułożeniu mięśni żuchwy, a dzięki niej stały się grupą jednych z najskuteczniejszych drapieżników na świecie.

W badaniach technik polowania i zabijania, stosowanych przez różne gatunki rekinów, naukowcy wykorzystali trójwymiarowe modele komputerowe i zaawansowane techniki inżynierii. Symulowali komputerowo, a później analizowali zachowania związane z polowaniem, charakterystyczne dla dwóch zagrożonych wyginięciem gatunków rekinów: nieszkodliwego tawrosza piaskowego i owianego złą sławą ludojada.

Opracowanie cyfrowych modeli pozwoliło stwierdzić, że szczęki tawrosza są przystosowane do gwałtownego ataku na małe, szybko pływające ryby. Tymczasem szczęki żarłacza są przysposobione raczej do silnego chwytania bardziej zróżnicowanych ofiar: od niewielkich ryb po duże ssaki morskie.

"Byliśmy zaskoczeni, że choć szczęki i zęby niemal dorosłego żarłacza wyglądały groźnie i wspomagały je silne mięśnie, to same szczęki nie były w stanie wytrzymać nacisku towarzyszącego chwytaniu paszczą dużej ofiary" - opowiada jeden z autorów badania, dr Stephen Wroe, szef Computational Biomechanics Research Group w School of Biological, Earth and Environmental Sciences na University of New South Wales (UNSW).

Wydaje się, że pełnię swych możliwości ludojady osiągają w chwili, gdy mierzą co najmniej trzy metry długości. Wcześniej tkanka chrzęstna budująca ich szczęki nie jest dość zmineralizowana, by zwierzę mogło zacisnąć zęby z siłą potrzebną podczas większego ataku.

Badany przez naukowców żarłacz miał długość 2,5 metra. "Trudno w to uwierzyć, ale ludojad tej wielkości to tylko niezdarny nastolatek, który nie potrafi zrobić większej krzywdy dużemu zwierzęciu" - relacjonuje główny autor publikacji, Toni Ferrara z UNSW. "Paradoksalnym wydaje się, że ikoniczne szczęki żarłacza ludojada, które zyskały złą sławę po klasyku Stevena Spielberga pt. +Szczęki+ - u młodych rekinów są raczej wrażliwe i słabe" -dodaje.

"Żarłacze białe nie są od urodzenia super-drapieżnikami. Nim staną się budzącymi grozę myśliwymi, muszą minąć lata" - dodał.

"To badanie może wyjaśniać, dlaczego wiele ataków rekinów ustaje po jednym +próbnym+ ugryzieniu. Dzieje się tak, kiedy atakują ludojady młode. O ile będą kontynuować atak, mogą się narazić na uraz szczęk" - zauważa dr Vic Peddemors z NSW Cronulla Fisheries Research Centre of Excellence. ZAN

PAP - Nauka w Polsce

krf/bsz