Przygodę z popularyzacją nauki Marcin Mazur rozpoczynał z grupą "Łowców Zaćmień" z Krakowa. Pierwszy samodzielny pokaz zorganizował w Jaśle. Konsekwencją pracy w tym mieście było utworzenie lokalnej grupy popularyzatorów astronomii. Sukcesem zespołu było wykorzystanie zdalnego przesyłu obrazu video i zaprezentowanie jaślanom całkowitego zaćmienia Słońca prosto z Turcji. Z materiałów, jakie zarejestrowali pasjonaci podczas wyprawy do Turcji, Marcin Mazur zrealizował amatorski film dokumentalny, kilkakrotnie emitowany przez jasielską telewizję kablową. Zebrany materiał zdjęciowy posłużył także do zrealizowania wystawy "Tam gdzie znika Słońce", opisującej przebieg wyprawy na zaćmienie i przybliżającej tajniki powstawania zaćmień Słońca. W ciągu dwóch miesięcy wystawę obejrzało kilka tysięcy osób.

Kolejną inicjatywą Mazura było powołanie do życia Podkarpackiego Amatorskiego Stowarzyszenia Astronomiczno-Astronautycznego (PASAA). Stowarzyszenie skupia pasjonatów nauk kosmicznych i pomaga w realizacji imprez, obserwacji, spotkań i zlotów. Osobowość prawną opiera na Młodzieżowym Stowarzyszeniu Soli Deo. Nadrzędnym celem Soli Deo jest aktywizowanie społeczeństwa a zwłaszcza dzieci i młodzieży do dobrego działania.

W 2007 roku Mazur postanowił, że wiedza o tym, jakie korzyści płyną z podboju przestrzeni kosmicznej, powinna być powszechna. Zorganizował happening "Dogonić Kosmos" i wystawę, która obok początków podboju kosmosu, prezentowała losy ludzi, którzy ją współtworzyli.

"To moja prywatna kolekcja ponad 500 eksponatów, na które składają się modele rakiet, archiwalne wycinki prasowe, roczniki gazet, oryginalne zdjęcia Centralnej Agencji Fotograficznej przedstawiające historię podboju przestrzeni kosmicznej w latach 1960-1985, kawałki pianek izolacyjnych wahadłowców, wycinki spadochronów kapsuł kosmicznych, zdjęcia 3D, żywność, jaką astronauci zabierają ze sobą w kosmos, zdjęcia z autografami, medale, numizmaty, meteoryty" - wylicza twórca happeningu.

W jego opinii, jeśli o nauce ma się mówić skutecznie i obrazowo, to trzeba jej dotknąć, poczuć, zasmakować, nawet w dosłownym tego słowa znaczeniu. Stąd na jednym z happeningów, uczestnicy mieli okazję zasmakować żywności liofilizowanej, którą astronauci zabierają ze sobą na orbitę. Podczas imprezy prowadzono nocne obserwacje nieba, odbyły się pokazy filmów o tematyce kosmicznej i spotkania z pasjonatami astronautyki przy muzyce na żywo.

Wydarzenie zyskało charakter cykliczny, a kolejne edycje wiązały się z ważnymi rocznicami z historii astronautyki. W roku 2008 miało miejsce częściowe zaćmienie Słońca, całkowite zaćmienie Księżyca oraz 30. rocznica lotu w jedynego polskiego kosmonauty Mirosława Hermaszewskiego. Generał Hermaszewski spotkał się z gośćmi Jasielskiego Domu Kultury na happeningu "Dogonić Kosmos II". Dodatkową atrakcją były warsztaty i wykłady, które odwiedziło ponad 500 osób.

"Od tej pory gen. Hermaszewski kibicuje naszym poczynaniom i wspiera nasze kolejne inicjatywy" - mówi z dumą Mazur. Jak napisano w "Obiektywie Jasielskim", kosmonauta wyznał, że realizuje zaledwie 1 proc. licznych zaproszeń na podobne spotkania. O prezesie PASAA powiedział: "Ten facet wie, czego chce. Jest niesamowity".

W sierpniu 2008 r. Mazur zorganizował "Pokaz częściowego zaćmienia Słońca". Punktem kulminacyjnym imprezy była bezpośrednia relacja całkowitego zaćmienia Słońca z Irkucka z Syberii, znów możliwa dzięki grupie "Łowców Zaćmień" skupionych wokół programu Polish Astronomy Expedition Team - Marcina Sienko i Martę Maślankę.

Kilka dni później młody popularyzator zorganizował w Jaśle "Noc spadających gwiazd", podczas której oglądano deszcz meteorów i rój Perseidów.

Happening Dogonić Kosmos III miał ścisły związek z XII Ogólnopolskim Zlotem Miłośników Astronomii w Kawęczynku. Wśród atrakcji, był X Piknik Meteorytowy odbywający się pod kierunkiem Andrzeja S. Pilskiego. Także tutaj wydarzeniem nr 1 było spotkanie z gen. Mirosław Hermaszewskim, który wygłosił prelekcję na temat technicznych aspektów lotu oraz duchowych przeżyć w kosmosie. Następnie gościł w Miejskim Domu Kultury w Szczebrzeszynie, gdzie oficjalnie otworzył wystawę "Dogonić Kosmos". Tym razem wystawę uzupełniły prace plastyczne o tematyce kosmicznej Roberta Gomułki - artysty z Zamościa, unikalne okazy meteorytów z kolekcji Marcina Cimały i Krzysztofa Sochy oraz archiwalne materiały o gen. Hermaszewskim z kolekcji Wiesława Krajewskiego - prezesa PTMA Lublin.

Grupa Marcina Mazura rozpoczęła współpracę z Konsulatem Generalnym USA w Krakowie. Konsulat wypożyczył wystawę "Mars Mission Possible", na którą składają się 33 wielkoformatowe zdjęcia Marsa, wykonane przez łaziki Opportunity i Spirit w trakcie misji badawczych NASA. Połączone wystawy można było obejrzeć do 15 września 2008 roku w Domu Kultury w Szczebrzeszynie.

W 2009 r. Mazur współorganizował I Zimowy Astro-zlot w Radocynie. Opracował program zlotu i poprowadził prelekcje: "Meteoryty, ich poszukiwanie i kolekcjonowanie" oraz "Historia podboju kosmosu".

Z kolei happening Dogonić Kosmos IV, odbywał się w ramach obchodów 40. rocznicy pierwszego lądowania człowieka na Księżycu, oraz oficjalnych obchodów Międzynarodowego Roku Astronomii.

"Happening Dogonić Kosmos IV okazał się być największą imprezą astronautyczną w Polsce i jedną z największych, jaką udało mi się zorganizować. To także impreza, która miała bardzo duży wpływ na integrację środowisk astronautycznych. Udało się nam wypracować pewną strategię współpracy, która zaowocowała kilkoma projektami oraz pośrednio przyczyniła się do powstania Polskiego Towarzystwa Rakietowego" - ocenia Mazur.

Pierwszemu dniu happeningu towarzyszyło otwarcie dwóch wystaw "Dogonić Kosmos 50 lat ery kosmicznej" oraz "Mars Mission Possible" w Jasielskim Domu Kultury. Głównym punktem tego dnia były prelekcje poświęcone zaangażowaniu i roli Polski w takich projektach, jak budowa pierwszego sztucznego satelity PW SAT projektu studentów Politechniki Warszawskiej. Poruszano również kwestie przyszłości Polskiej Agencji Kosmicznej oraz te związane ze Skarabeuszem - polskim łazikiem marsjańskim. Kolejny dzień upłynął pod znakiem spotkania z gen. Mirosławem Hermaszewskim.

Od 2009 roku Marcin Mazur publikuje w portalu kosmonauta.net, jest jednym z jego wydawców. Reprezentował portal na XXII Planetarnym Kongresie Międzynarodowego Stowarzyszenia Uczestników Lotów Kosmicznych ASE (Association of Space Explorers), nad którym patronat objął ówczesny premier Czech, Jan Fischer.

Przełom lat 2009/2010 prezes PASAA poświęcił na pisanie statutu organizacji, która koordynowałaby pracę sektora NGO związanego z astronautyką oraz statutu Polskiego Towarzystwa Rakietowego, którego jest jednym z założycieli. W PTR odpowiada za projekt "Ocalić od zapomnienia", który ma przybliżać program rakiet meteorologicznych Meteor oraz sylwetkę głównego konstruktora i koordynatora projektu, prof. Jacka Walczewskiego.

"Zaskakujący jest fakt, że niewielu pasjonatów nauk kosmicznych zdaje sobie sprawę z tego, iż jesienią 1970 roku polskiej rakiecie udało się pokonać umowną granicę kosmosu, dzięki czemu niespodziewanie Polska stała się piątym krajem na świecie, któremu udała się ta +sztuka+" - zauważa Mazur.

Wśród ciekawych punktów happeningu Dogonić Kosmos V Mazur wymienia prelekcje na temat współczesnych zastosowań rakiet sondujących, wygłoszone przez Roberta Magierę z Polskiego Towarzystwa Rakietowego. Goście mieli okazję zobaczyć kompletny silnik rakietowy oraz dysze silników wykonane z różnych materiałów. Wystąpienie Jarosława Jaworskiego ze Studenckiego Koła Astronautycznego było poświęcone studenckim europejskim programom kosmicznym. Dużym zainteresowaniem cieszył się wykład Wojciecha Głażewskiego, koordynatora projektu Marsjańskiego Robota Mobilnego "Magma". Wykład o pierwszym polskim locie kosmicznym przedstawił Zbigniew Kapelan z PTR. Niespodzianką okazał się mini-piknik rakietowy, na którym odbyło się 10 startów rakiet małej mocy.

Za happeningi "Dogonić Kosmos" Mazur odebrał nagrodę w konkursie grantowym Telewizji Polskiej "Dolina Kreatywna".

"Działalność popularyzatorska to nie tylko wielkie imprezy, pikniki naukowe, programy telewizyjne, to także, a nawet przede wszystkim, próba dotarcia do tych, którzy nie mają zbyt wielu okazji, by brać udział w podobnych imprezach. Stąd też staram się co jakiś czas odwiedzić jakąś szkołę lub innego typu placówkę oświatową i nieodpłatnie dać pokaz połączony z wykładem oraz możliwością namacalnego spotkania się z astronautyką, astronomią" - mówi Mazur. Dodaje, że adresatami przekazu popularyzatorskiego są także ludzie starsi, emeryci i renciści, z którymi spotyka się na Uniwersytecie Trzeciego Wieku w Gorlicach.

Jako przedstawiciel PASAA Mazur uczestniczy w konsultacjach ministerstwa gospodarki w sprawie kształtowania polityki kosmicznej w Polsce. W drugiej połowie listopada otwiera platformę internetową, która będzie służyć komunikacji między poszczególnymi organizacjami NGO sektora kosmicznego w Polsce. W tym samym czasie przewidziana jest premiera zwiastuna filmu dokumentalnego na temat badań kosmicznych, którego jest pomysłodawcą i jednym z reżyserów.

"Promowanie nauki do zadań łatwych nie należy, z astronautyką czy astronomią jest o tyle ciekawie, że większości terminy te kojarzą się z +Planetą Małp+ czy +Gwiezdnymi Wojnami+. Swoimi działaniami chcę odwrócić ten trend i pokazać, że jest to dziedzina, nauki, gospodarki, która jak żadna inna ma wpływ na nasze życie" - podsumowuje Mazur.

PAP - Nauka w Polsce

kol/ agt/