David Hughes z Harvard University znalazł na skamieniałych liściach odkrytych w Messel (Niemcy) charakterystyczne ślady ugryzień, podobne do pozostawianych przez mrówki Camponotus leonardi, zarażone przez grzyba Ophiocordyceps unilateralis.

Opanowana przez grzyba mrówka zachowuje się jak zombie - porzuca mrowisko, by szukać idealnych warunków dla rozwoju pasożyta (94-95 proc. wilgotności i temperatury 20-30 stopni Celsjusza). Wchodzi na drzewo i po jego północnej stronie, na wysokości około 25 centymetrów nad ziemią wbija żuwaczki w żyłkę po spodniej stronie liścia, po czym przestaje się poruszać i obumiera. Grzyb przerasta ciało mrówki, zamieniając organy wewnętrzne w cukry wsperające rozwój grzyba. Jednak mięśnie kontrolujące szczęki pozostają nienaruszone. Grzyb nie uszkadza także chitynowego pancerza, wrastając w pęknięcia i szczeliny - blokuje w ten sposób dostanie się do środka bakterii i zarodników innych grzybów. Jednocześnie "przykleja" odnóża mrówki do liścia.

W końcu z głowy mrówki wyrasta czerwonobrązowa szypułka ze zgrubieniem, które pęka i rozsiewa zarodniki. Jak wskazuje odkrycie Hughesa, toksyczny związek mrówek i grzybów trwa już od dziesiątek milionów lat. PMW

PAP - Nauka w Polsce

bsz