Napis na pierwszej z tablic przypomina o historii obiektu, na którym zawisła. Można się z niego dowiedzieć zarówno tego, że w latach 1921-1939 w obiekcie mieścił się Komisariat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku, ale też, że w czasie niemieckiej okupacji gmach był siedzibą gestapo, stając się miejscem męczeństwa i śmierci wielu więzionych tu Polaków i żołnierzy ruchu oporu.

Z kolei druga tablica jest repliką kamiennej płyty, którą umieszczono tutaj 1 czerwca 1935 roku, aby upamiętnić piętnastą rocznicę odzyskania przez Polskę dostępu do morza. Oryginał został zniszczony przez Niemców we wrześniu 1939 roku.

Napis na tej tablicy brzmi: "W roku żałoby po zgonie wodza narodu Józefa Piłsudskiego, z którego rozkazu bandera polska pojawiła się po długiej przerwie na Bałtyku, dla upamiętnienia 15. rocznicy odzyskania przez Polskę wolnego dostępu do morza, VI walny zjazd delegatów Ligi Morskiej i Kolonialnej obradujący u ujścia Wisły, tablicę tę wmurował. Działo się w dniu 1 czerwca 1935 roku, gdy prezydentem Rzplitej był prof. dr Ignacy Mościcki, prezesem Rady Ministrów - płk Walery Sławek, a komisarzem generalnym R.P. w Wolnym Mieście Gdańsku - min. Kazimierz Papee".

Instalacja tablic była inicjatywą społecznego komitetu. Ich odsłonięcie poprzedziła msza św. w pobliskim kościele Chrystusa Króla, po której uczestnicy przeszli ulicami Gdańska pod komendę policji. Po uroczystości odsłonięcia, w Ratuszu Nowym w Gdańsku odbyła się sesja popularnonaukowa pt. "Karty z dziejów polskiej obecności w Gdańsku (do 1945 r.)".

Wolne Miasto Gdańsk to swoiste autonomiczne miasto-państwo pod ochroną Ligi Narodów (jej interesy reprezentował Wysoki Komisarz). Istniało ono w latach 1920-1939. Na jego terenie mieszkało ponad 400 tys. ludzi. Liczebnie przeważała ludność niemiecka. Wolne Miasto Gdańsk miało własną konstytucję oraz parlament i Senat. Interesy Polski reprezentował w nim Komisarz Generalny Rzeczypospolitej Polskiej. AKS

PAP - Nauka w Polsce

abe/ jbr/ bsz