<strong>Książka Stanisława Kamińskiego "Generał dywizji Bronisław Bolesław Duch (1896 - 1980)" </strong>to pierwsza w polskiej historiografii pełna biografia bohatera walk pod Lagarde, Monte Cassino, o Ankonę, linię Gotów, w Apeninach Emiliańskich i o Bolonię. Autor prezentuje postać generała jako dowódcy, organizatora i wychowawcy polskich żołnierzy. Publikacja ukazała się nakładem Wydawnictw Uniwersytetu Warszawskiego w serii Generałowie II Rzeczypospolitej.
Bronisław Duch rozpoczął karierę wojskową w wieku osiemnastu lat. Wychowany w duchu patriotycznym wstąpił do tworzących się Legionów Polskich. W czasie działań wojennych na Bukowinie, Ukrainie i Murmaniu walczył z Austriakami, Niemcami, Rosjanami, a później bolszewikami.
Jak podkreśla autor, gen. Duch odznaczał się niezwykłym hartem i bohaterstwem. Został odznaczony francuskim Croix de Guerre, brytyjskim Military Cross i Medaille Interali,e oraz Krzyżem Walecznych. Miał opinię oficera sumiennego i ideowego. Cieszył się popularnością wśród żołnierzy. Za udział w wojnie polsko - bolszewickiej czterokrotnie został odznaczony Krzyżem Walecznych. Podczas kampanii 1939 roku służył w 39 DP rez. Szczególnie odznaczył się w bitwie pod Cześnikami. Mimo, że płk dypl. Duch nie dowodził całą dywizją, ani też gen. Bruno Olbrycht nie przekazał mu dowodzenia, to w wielu publikacjach jemu właśnie przypisuje się dowodzenie 39 DP rez.
Stanisław Kamiński podkreśla, że Bronisław Duch był jednym z tych dowódców, którzy z tej części wojny wyszli z honorem i podniesioną głową.
Po kampanii wrześniowej płk dypl. Duch opuścił Polskę. 17 października 1939 r. przekroczył granicę z Węgrami. Stamtąd udał się do Francji. W styczniu 1940 roku objął dowództwo 1 Dywizji Grenadierów. Dowodzona przez niego jednostka brała udział w obronie Francji. W lipcu 1941 roku z polecenia gen. Władysława Sikorskiego udał się do Stanów Zjednoczonych z misją rekrutacji do Polskich Sił Zbrojnych żołnierzy - Polaków z USA i Kanady. Niestety, misja nie spełniła pokładanych w niej nadziei. 15 września 1943 roku gen. Duch został dowódcą 3 Dywizji Strzelców Karpackich. 27 listopada 1943 roku 3DSK otrzymała rozkaz przemieszczenia się do Włoch na linię frontu.
Żołnierze gen. Ducha stoczyli - obok innych żołnierzy 2 Korpusu - zwycięską bitwę o Monte Cassino. Ułani 12. Pułku Ułanów Podolskich (pułku rozpoznawczego 3 DSK) jako pierwsi dotarli w ruiny klasztoru Monte Cassino i zawiesili tam pułkowy proporczyk. W rozkazie wydanym tuż po bitwie gen. Duch mówił do swoich żołnierzy m.in.: "Kochani Karpatczycy! () Okryliście nową wielką chwałą imię Polski w całym świecie, a Waszym sztandarom nadaliście nowy wielki blask żołnierskiej chwały i słusznej dumy. Polska jest Wam za to głęboko wdzięczna ()".
Po zakończeniu wojny gen. Duch uczestniczył w życiu społecznym. Działał w organizacjach kombatanckich. Był ostatnim Generalnym Inspektorem Sił Zbrojnych. Zmarł 9 października 1980 roku w Londynie. Urna z prochami gen. Ducha została złożona 7 grudnia 1981 roku na cmentarzu wojennym u podnóża Monte Cassino. Spoczął obok gen. Władysława Andersa i Biskupa Polowego Józefa Gawliny. Generał Duch wrócił do swoich żołnierzy.Prezydent RP Edward Raczyński podczas uroczystości żałobnych mówił: "Wspominam go jako wzór żołnierza - obywatela. Należał do tych ludzi wybitnych, prostych i szczerych w obejściu, do których mamy zaufanie i dla których odczuwamy przyjaźń, ale których znaczenie i wymiar oceniamy w całej pełni dopiero w perspektywie miejsca i czasu".
Dr Stanisław Kamiński (ur. 1953 ), filolog, historyk. Od lat mieszka i pracuje w Koszalinie. Jest członkiem Instytutu im. Gen. "Grota" Roweckiego, nauczycielem dyplomowanym w Gimnazjum Gminnym w Sianowie, autorem programu klasy dziennikarskiej i redaktorem naukowym "Sianowskich Zeszytów Historycznych".
Jego zainteresowania badawcze koncentrują się wokół wojskowej i społeczno-gospodarczej historii Polski XX wieku. Jest autorem i współautorem kilkudziesięciu publikacji, m.in. "Osadnictwo polskie na Pomorzu Zachodnim po II wojnie światowej. W 60-lecie przybycia pierwszych osadników na Ziemię Sianowską", "Wołyń i Małopolska Wschodnia 1943 - 1944", "Represje Związku Sowieckiego wobec obywateli państwa polskiego w latach 1939 - 1956". ESZ
PAP - Nauka w Polsce
agt/ kap/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
