Nowy porządek wśród ptaków moa

Wymarłe ptaki moa, które zamieszkiwały Nową Zelandię, doczekały się dokładnej klasyfikacji naukowej. Jej wyniki przedstawiają naukowcy na łamach tygodnika &quot;Proceedings of the National Academy of Sciences&quot;. <br /><br />

Ptaki nieloty moa jeszcze przed sześciuset laty zamieszkiwały Nową Zelandię. To stosunkowo niedawno, biorąc pod uwagę, że pojawiły się jakieś 80 mln lat temu.

Od lat naukowcy toczą gorące debaty nad problemem klasyfikacji ptaków moa. Mówiono nawet o 64 gatunkach w obrębie 20 rodzajów. Na potrzeby najnowszych badań przeanalizowano ponad 260 skamieniałości ptaków. Zastosowano najnowszą wiedzę z dziedziny anatomii, genetyki, geologii i ekologii.

Badania dowodzą, że powinno się je pogrupować w trzy rodziny, sześć rodzajów i zaledwie dziewięć gatunków. Okazuje się też, że najmłodsze gatunki wyewoluowały na Południowej Wyspie stosunkowo późno, 5-8.5 mln lat temu.

Okresowo pomiędzy obiema wyspami Nowej Zelandii pojawiały się mosty lądowe. Wówczas ptaki mogły wędrować na Wyspę Północną. Naukowcy dowodzą jednak, że przez około 20-30 mln lat obie wyspy były oddzielone morzem.

"W wyniku długiej izolacji na wyspach Nowej Zelandii ukształtował się wyjątkowy ekosystem. Było tam niewiele ssaków lądowych, za to dominowały ptaki w liczbie około 245 gatunków" - opisuje jeden z uczestników badań, paleontolog Trevor Worthy.

Przypuszcza się, że większość gatunków moa wywodzi od wspólnego przodka, który zamieszkiwał Gondwanę, ogromną masę lądową, będącą połączeniem dużej części dzisiejszych kontynentów. Ten wspólny przodek dał początek również innym ptakom nielotom, które na poszczególnych kontynentach ewoluowały po rozpadnięciu się Gondwany.

W Afryce były to strusie, w Australii emu i kazuary, w Ameryce Południowej nandu, a na Nowej Zelandii ptaki kiwi. Spokrewniony był z nimi prawdopodobnie mamutak z Madagaskaru, największy ptak żyjący na Ziemi, osiągający około trzech metrów wysokości i 500 kg wagi. Mamutaki wymarły kilkaset lat temu.

Nowa Zelandia oderwała się od Gondwany 60 mln lat temu. Wykształciło się wówczas wiele gatunków moa, począwszy od niewielkich, o rozmiarach indyka, do olbrzymów, jak Dinornis, który osiągał niemal trzy metry wysokości i 300 kg wagi.

Maorysi, po przybyciu na Nową Zelandię około 1000 lat temu, ujrzeli duże, nieznane wcześniej ptaki, po czym nadali im nazwę moa, która w ich języku oznacza "kurczak". Prawdopodobnie dlatego, że ptaki te stały się równie popularne w menu nowych osadników jak kurczaki. Maorysi cenili ich mięso, jajka i pióra. W ciągu kilkuset lat intensywnych polowań ptaki wybito. KRX

PAP - Nauka w Polsce

tot/ bsz

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.

Czytaj także

  • Fot. Adobe Stock

    Mars mógł mieć płynne jądro, uważają naukowcy

  • Fot. Adobe Stock

    Perseverance dostarczył nowych wskazówek odnośnie przeszłości Marsa

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera