
<strong>Cement romański był powszechnie stosowany do dekoracji elewacji budynków w XIX i na początku XX wieku. Po zakończeniu I wojny światowej używany był sporadycznie, a z czasem znajomość technologii jego produkcji i budowlanych technik wykonawczych uległa zapomnieniu. Teraz, dzięki innowacyjnej technologii opracowanej w Oddziale Mineralnych Materiałów Budowlanych w Krakowie (OMMB), minerał ten może w wielkim stylu powrócić na rynek konserwatorski</strong>. Autorami wynalazku są: dr inż. Henryk Szeląg, dr inż. Albin Garbacik, dr Grzegorz Adamski oraz Andrzej Ronduda. Za swój wynalazek otrzymali już liczne nagrody, zarówno krajowe, jak i międzynarodowe.
Jak wyjaśniają przedstawiciele Oddziału, dotychczas brak odpowiedniego materiału sprawiał, że konserwatorzy zabytków, architekci i firmy budowlane stosowali materiały niekompatybilne z substancją historyczną. Stworzona przez nich metoda pozwala zapełnić tę lukę - uzyskany minerał w pełni i pod każdym względem wpasowuje się w strukturę zabytków, a jego zastosowanie nie wprowadza dodatkowych zagrożeń w odnawianych fasadach.
Możliwości produkcyjne OMMB w pełni zaspakajają krajowe i europejskie zapotrzebowanie na tego rodzaju hydrauliczne spoiwo naturalne. Nowa metoda jest przy tym ekologiczna i nieszkodliwa dla środowiska - produkcja cementu romańskiego w piecu obrotowym wiąże się z dużo niższą, w porównaniu do technologii produkcji cementu portlandzkiego, emisją CO2.
Deszcz nagród dla opracowanego w OMMB rozwiązania trwa od maja br., kiedy to instytucja otrzymała w Paryżu, podczas Targów Concour Lepine, Medal Francuskiego Stowarzyszenia Wynalazców i Przemysłowców. W czerwcu "Technologia produkcji cementu romańskiego w piecu obrotowym" zdobyła srebrny medal Międzynarodowej Wystawie Wynalazków IWIS 2009 w Warszawie, a już w sierpniu 2009 roku rozwiązanie OMMB ponownie zostało wyróżnione - zdobyło srebrny medal na IX Moskiewskiej Międzynarodowej Wystawie Wynalazków i Innowacji - "IX Moscow International Salon of Innovations and Investments". Miesiąc później w Budapeszcie wynalazek został uhonorowanym złotem na Międzynarodowej Wystawie "GENIUS - EUROPE International Invention Fair".
Najnowszą nagrodą dla Oddziału jest złoty medal przyznany przez South-Pacific Innovation Transfer Society w Australii, podczas wystawy GENIUS-EUROPE.
Za pomocą cementu romańskiego odnowiono m.in. takie zabytkowe budowle Krakowa jak: Kamienica Łozińskich, gmach dawnej Akademii Handlowej, pałac Wielopolskich.
Jak pisze dr Henryk Szeląg, współtwórca wynalazku i dyrektor OMMB, już dziś cementu romańskiego z powodzeniem wykorzystywany jest do odświeżania oblicza zdewastowanych fasad budynków, które przez całe lata pozostały nie odnawiane lub były tylko częściowo zabezpieczane przed dalszą degradacją kiczowatymi i nieoryginalnymi materiałami. "Taki niekorzystny wizerunek musi ulec zmianie. Dlatego też jednoznacznie trzeba podkreślić, że cement romański jest materiałem przyszłości. Aby zachować dziedzictwo kulturowe, edukować i kształtować wrażliwość obywatela w tej sferze, jego okres świetności musi już wkrótce nastąpić ponownie" - podkreśla Szeląg.
Specjalista dodaje też, że cement romański może być wykorzystywany nie tylko do konserwacji zabytków. Ze względu na dużą oporność na warunki atmosferyczne, znajduje zastosowanie również do wykonywania zewnętrznych i wewnętrznych dekoracji współcześnie budowanych obiektów oraz ozdabiania ich otoczenia (np. budowy fontann i rzeźb ogrodowych).
***
Należący do ISCMOiB Oddział Mineralnych Materiałów Budowlanych w Krakowie został utworzony 1 września 2007 w wyniku połączenia Instytutu Materiałów Ogniotrwałych w Gliwicach oraz Instytutu Mineralnych Materiałów Budowlanych w Opolu z Oddziałem w Krakowie. Nowa jednostka przejęła majątek i dorobek połączonych placówek, a zarazem ich ponad 50-letnie doświadczenie.
OMMB zajmuje prowadzeniem prac badawczo-rozwojowych w zakresie: poszukiwania, eksploatacji i racjonalnego wykorzystania surowców naturalnych, tworzenia nowoczesnych oraz doskonalenia istniejących technologii produkcji mineralnych materiałów budowlanych, zagospodarowania odpadów przemysłowych i komunalnych w technologiach materiałów budowlanych oraz badań właściwości surowców naturalnych, odpadów przemysłowych i materiałów budowlanych.
W ramach Oddziału funkcjonują następujące podjednostki: Zakład Cementu, Zakład Betonów, Zapraw i Kruszyw, Zakład Gipsu i Chemii Budowlanej, Zakład Badań Kontrolnych, Zakład Doświadczalny Urządzeń i Technologii oraz Ośrodek Certyfikacji i Normalizacji. W swoich laboratoriach prowadzą one badania składu i właściwości takich surowców jak: cement, beton, wapno budowlane, spoiwa gipsowe, kleje cementowe, zaprawy budowlane, kruszywa czy piasek normowy do badań wytrzymałości.
PAP - Nauka w Polsce, Katarzyna Czechowicz
bsz
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.