Zespół Francisco Ayali z University of California w Irvine ustalił, że wszystkie występujące u ludzi szczepy zarodźca malarycznego Plasmodium falciparum pochodzą od zarodźca występującego u szympansów. Jak się wydaje zarodziec zaczął atakować ludzi około 10 000 lat temu, gdy pojawiło się rolnictwo. Prawdopodobnie wiąże się to z naruszeniem przez ludzi leśnych siedlisk szympansów. Ponieważ ludzie karczowali lasy, by mieć więcej ziemi uprawnej, pojawiło się wiele zbiorników wodnych, w których mogły się swobodnie rozwijać przenoszące malarię komary. Bytowanie obu gatunków na tym samym terenie sprzyjało przenoszeniu choroby z małp na ludzi. Podobnie było później z wirusem HIV (tyle, że HIV nie jest przenoszony przez komary).

Choć naukowcy od dawna znają występującego u szympansów pasożyta Plasmodium reichenowi, wcześniej przypuszczali, że oba te gatunki egzystowały niezależnie od siebie. Jak jednak wynika z badań próbek krwi, pobranych od 94 żyjących zarówno na wolności, jak i w niewoli szympansów z Kamerunu, Plasmodium falciparum wyewoluował z Plasmodium reichenowi. Udało się znaleźć osiem nowych szczepów Plasmodium reichenowi, uderzająco podobnych do ludzkiego Plasmodium falciparum.

Autorzy badań mają nadzieję, że przyczynią się one do postępu w poszukiwaniach nowych metod leczenia malarii i szczepionki przeciwmalarycznej. Co roku na malarię choruje ponad 200 milionów ludzi, a umiera ponad milion - głównie afrykańskich dzieci. PMW

PAP - Nauka w Polsce

yy/bsz