Wiele badań pokazało, że wytwarzany przez pszczoły propolis ma właściwości zabójcze dla mikroorganizmów chorobotwórczych. Większość prac w tym zakresie dotyczyła jednak zdrowia człowieka. Liczne publikacje dotyczą jego skuteczności w walce z wirusami, bakteriami, a nawet komórkami raka. Teraz wykazano, że właściwości żywicy pomocne w walce z chorobotwórczymi mikroorganizmami wykorzystują same pszczoły. Tworząc nową kolonię, wnętrze całego gniazda smarują cienką warstwą propolisu - żywic zmieszanych z woskiem. Substancji tej używają też do wygładzania wewnętrznej powierzchni ula, zatykania otworów czy szczelin, regulacji średnicy wejść (aby powstrzymać dużych intruzów) i balsamowania uśmierconych w ulu napastników - zbyt dużych, by dało się ich wynieść. W eksperymentach finansowanych przez amerykańską National Science Foundation, prof. Marla Spivak z amerykańskiego University of Minnesota w miejscowości St Paul i jej współpracownicy powlekli wnętrze uli ekstraktem z propolisu zebranego w Brazylii oraz Minnesocie. Naśladowali sposób wykorzystania propolisu i żywic przez dziką kolonię zajmującą dziuplę drzewa. Później wprowadzili roje pszczół do uli wzbogaconych w żywice oraz do uli niepoddanych takiemu zabiegowi, by mieć lepszy punkt odniesienia dla obserwacji. Po tygodniu zebrali pszczoły, które przyszły na świat w każdym z uli. Badania genetyczne młodych, siedmiodniowych owadów wykazały, że te wzrastające w bogatych w żywice ulach miały mniej aktywne układy odpornościowe. "Żywice wstrzymywały prawdopodobnie rozwój bakterii. Z tego powodu nie musiały tak intensywnie aktywować układów odpornościowych" - tłumaczy Mike Simone doktorant University of Minnesota współpracujący z prof. Spivak. "Nasze odkrycie - że po tak krótkim kontakcie z propolisem w gnieździe pszczoły inwestują mniej w układy odpornościowe - było zaskakujące. O żywicach w ulu myślano jako o potencjalnej korzyści dla roju pszczół miodnych, choć nigdy tego bezpośrednio nie sprawdzono" - dodał. Wykorzystywanie żywic do pomocy w sterylizacji całej kolonii można postrzegać jako rodzaj "społecznej odporności" - zauważają naukowcy. Może to po części wyjaśniać, dlaczego pszczoły i inne owady społeczne, jak np. mrówki, budując nowe gniazdo, najpierw zbierają żywice. Są też dowody na to, że niektóre gatunki ssaków i ptaków pokrywają swoje ciała żywicą różnych roślin, zapobiegając infekcjom pasożytów. ZAN PAP - Nauka w Polsce bsz