<strong>Pieczęć herbowa, którą Roman Dmowski sygnował traktat wersalski, prywatne wizytówki zachodnich polityków posiadane przez Dmowskiego i korespondencja dyplomatyczna z państwami zachodnimi - to niektóre z eksponatów, które można zobaczyć na wystawie w stołecznym Muzeum Niepodległości</strong>. Na ekspozycji "Powrót Polski na mapę. Traktat wersalski 1919" znalazły się w większości niepublikowane wcześniej dokumenty, listy i fotografie. Przedstawiają one prace polskiej delegacji, a zwłaszcza szefa Komitetu Narodowego Polskiego Romana Dmowskiego, na konferencji pokojowej w Paryżu, podczas której podpisano traktat wersalski przywracający Polskę po ponad wieku na mapę Europy.
"Prezentowane dokumenty Muzeum Niepodległości otrzymało w roku ubiegłym od Fundacji Narodowej im. Romana Dmowskiego. Pochodzą one z osobistego archiwum Romana Dmowskiego, przez kilkadziesiąt lat przechowywanego w Londynie w dużej walizce, która nigdy nie była otwierana. Dopiero po przywiezieniu jej do Polski okazało się, że są to dokumenty z lat 1915-19. Wiele z nich dotyczy spraw polskich z końca I wojny, walki o kształt Polski prowadzonej przez Komitet Narodowy Polski przed konferencją i podczas jej trwania" - powiedział PAP podczas otwarcia wystawy jej komisarz, Jan Engelgard.
Wystawa przedstawia korespondencję dyplomatyczną Dmowskiego z władzami USA, Wielkiej Brytanii i Francji oraz dokumenty z samej konferencji - opracowania analityczne i dane statystyczne, a także rysunki satyryczne przedstawiające członków polskiej delegacji na konferencję paryską czy prywatne wizytówki zachodnich polityków posiadane przez Dmowskiego m.in. gen. Carla von Mannerheima, późniejszego marszałka Finlandii.
Najważniejszy - w opinii komisarza wystawy - jest oryginalny tłok pieczętny z herbem Pobóg, którym Dmowski sygnował traktat wersalski. "Z pieczęciami na podpisaniu traktatu wiąże się ciekawa historia. Otóż kiedy Paderewski miał sygnować dokument okazało się, że nie ma przy sobie swojej pieczęci. Na szczęście był przy tym obecny hr. Maurycy Zamojski, który miał ten sam herb - Jelita. Szybko wysłał więc po swoją pieczęć, którą Paderewski później sygnował traktat" - opowiadał Engelgard.
Na ekspozycji znalazł się także zestaw map etnograficznych i historycznych przygotowanych przez specjalną komórkę polską pod kierownictwem znanego kartografa Eugeniusza Romera. Miały one przybliżyć państwom zachodnim często mało im znane tereny, gdzie miała odrodzić się Polska.
Wśród prezentowanych dokumentów można również zobaczyć paszport dyplomatyczny Romana Dmowskiego, ilustrujący jego liczne podróże oraz słup graniczny z lat 20., postawiony na nowej, ustanowionej traktatem wersalskim granicy polsko-rumuńskiej.
Wystawa "Powrót Polski na mapę. Traktat wersalski 1919" będzie dostępna dla zwiedzających do 28 czerwca. AKN
PAP - Nauka w Polsce
bsz
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
