<strong>Od trzech lat trwa projekt Instytutu Sztuki PAN realizowany w ramach Programu Operacyjnego MKiDN "DZIEDZICTWO KULTUROWE", Priorytet 5 - Tworzenie zasobów cyfrowych dziedzictwa kulturowego, zatytułowany "Digitalizacja zbiorów dawnego Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości z lat 1906-1939". </strong>Projekt jest realizowany we współpracy z Towarzystwem Opieki nad Zabytkami. "Całość projektu składa się z dwóch komponentów: promowania historii TOnZP m.in. w postaci planowanego zbioru esejów, który ukaże się drukiem w przyszłym roku oraz z elektronicznej integracji zbiorów TOnZP. Obecnie opracowaliśmy już około 45000 plików" – wyjaśnia pomysłodawca inicjatywy, pracownik IS PAN, Piotr Jamski.
Zeskanowane fotografie są szczegółowo analizowane, a następnie opatrza się je specjalistycznym opisem. Zdjęcia pochodzą przede wszystkim z okresu poprzedzającego I wojnę światową. Ówcześni działacze Towarzystwa w obawie przed nadciągającym frontem wojennym dokumentowali kruche drewniane kościoły, kapliczki czy zamki.
Realizatorzy projektu mają możliwość zapoznania się nie tylko z licznymi przykładami architektury, która do dziś nie zachowała się, ale też z postrzeganiem zabytków w minionych czasach. "Nie spodziewaliśmy się jednak znaleźć wśród fotografii mających dokumentować zabytki zdjęć drewnianych dziecięcych kołysek, kobiet robiących pranie w rzece, malowniczych krajobrazów, portretów prowincjonalnych plebanów, które dla fotografa zdały się być ważniejsze od samego zabytku" – mówi Jamski.
W kolekcji znajdują się fotografie inwentaryzacyjne, jak również urokliwe artystyczne impresje.
Trudno jest oszacować jednoznacznie ilość fotografii, gdyż ciągle ujawniane są kolejne w archiwach Polski, Litwy, Ukrainy i Białorusi. Przykładowo za sprawą kwerendy, Piotr Jamski odnalazł ostatnio 450 diapozytywów szklanych z lat 1916-25. Zbiór skanów z wielu placówek TOnZP jest w oczach historyków sztuki i konserwatorów niezwykle cenny. Teraz ma stać się ogólnodostępny dzięki zdigitalizowaniu i umieszczeniu w internetowej galerii. Obecny zbiór wizerunków fotograficznych na stronach TOnZ jest jedynie zapowiedzą większej, bo liczącej ponad 45 tys. zdjęć, planów, rysunków, notatek i kart sprawozdań, oraz publikacji szacownego Towarzystwa.
W ramach projektu podjęto się również digitalizacji zespołu kart inwetaryzacyjnych dzwonów polskich ewakuowanych w głąb Rosji w czasie I wojny światowej, które są przechowywane w Litewskim Państwowym Archiwum Historycznym w Wilnie.
Inicjatywie towarzyszą seminaria i wystawy, m.in. „Na szkle zapamiętane. Wystawa fotografii w stulecie powołania 1906-2006 Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości ze zbiorów Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk”, którą można było oglądać w wielu polskich miastach w zeszłym roku.
Baza fotografii mieści się na stronach internetowych TOnZ:
http://www.zabytki-tonz.pl/tonzprojdig1.html
Kontakt z prowadzącymi projekt: e-mail: piotr.jamski@ispan.pl
PAP - Nauka w Polsce, Szymon Zdziebłowski
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
