Naukowcy z Osaka City University (Japonia) przeprowadzili na wargatkach sanitarnikach, zwanych potocznie rybami-czyścicielami, test lustra, który jest powszechnie używany do badania samoświadomości u zwierząt.

Okazało się, że wargatki bez problemu zdały test, co do tej pory udało się tylko nielicznym – głównie naczelnym i kilku innym ssakom. Czy to znaczy, że ryby te są samoświadome? Niekoniecznie – twierdzą badacze i tłumaczą, że wargatki mogą równie dobrze wykorzystywać inne zdolności poznawcze.

„Zaobserwowane przez nas zachowania nie pozostawiają wątpliwości, że ryby z tego gatunku spełniają wszystkie kryteria nakładane przez test lustra. Mniej oczywistym jest, czy te zachowania powinny być traktowane jako dowód na samoświadomość u ryb - choć w przeszłości takie same zachowania były interpretowane jako przejaw samoświadomości u innych zwierząt” – mówi dr Alex Jordan, jeden z autorów badania.

W ramach eksperymentu specjaliści umieszczali na ciele wargatków kolorowe znaczniki, które mogły zostać przez nie dostrzeżone dopiero w lustrzanym odbiciu. Ku zaskoczeniu badaczy ryby po zobaczeniu się w lustrze próbowały usunąć znaczniki, pocierając tułowiem o twarde powierzchnie. Sugeruje to, że potrafiły zinterpretować widok w lustrze jako swoje własne odbicie.

„Co jeśli samoświadomość rozwija się jak cebula, nadbudowuje warstwa po warstwie, a nie pojawia się nagle w całej okazałości? Żeby dalej badać samoświadomość powinniśmy przestać traktować test lustra jako jej jedyny wyznacznik. Dopiero dysponując bogatszą teorią świadomości i większą baterią testów, będziemy w stanie określić wszystkie stadia samoświadomości, umiejscawiając na tym spektrum również ryby” – komentuje prof. Frans de Waal, czołowy prymatolog z Uniwersytetu Emory (USA).

O badaniu można przeczytać pod adresem: https://journals.plos.org/plosbiology/article?id=10.1371/journal.pbio.3000021. (PAP)

ooo/ ekr/