Liście, z całej palety barw zawartej w świetle białym, odbijają głównie światło zielone. Umożliwiają im to chlorofile, którym liście zawdzięczają swój zielony kolor. Mogłyby być niebieskie albo różowe, gdyby takie światło było odbijane przez liście – mówi botanik dr Urszula Zajączkowska.
Podczas Pikniku Naukowego przez cały dzień zbieraliśmy od zwiedzających pytania do naukowców. Część z tych pytań zadajemy teraz badaczom.
Z pytaniem: „Dlaczego rośliny są zielone?” zwróciliśmy się do dr Urszuli Zajączkowskiej, poetki i finalistki konkursu Fame Lab dla najlepszych popularyzatorów nauki.
„Z całej tęczy barw światła widzialnego, przez liście odbijane są głównie zielenie. Dzieje się tak, ponieważ barwniki zawarte w roślinach mają tak zwane widmo absorpcji. To ono decyduje, jaki kolor widzimy, a jaki łapczywie pochłonie liść" – odpowiada botanik. W przypadku liści decydującym o kolorze barwnikiem są chlorofile.
Pozostałe części roślin - szczególnie kwiaty - mają często inne kolory. To właśnie dlatego, że w kwiatach znajdują się barwniki absorbujące, pochłaniające światło o innych częstotliwościach niż wspomniane liście.
Pod koniec lata i na początku jesieni liście zachwycają feerią barw. Jak tłumaczy ekspertka, nie jest tak, że nagle jakimś magicznym sposobem pojawiają się w nich inne barwniki. Barwniki te były w liściu już od wczesnej wiosny. Były jednak zdominowane przez chlorofile, odpowiedzialne za nadawanie zielonego koloru. "To tak, jakby ktoś zdjął zielony płaszcz, a pod spodem miał żółty sweter” – porównuje dr Zajączkowska.
Te żółte i pomarańczowe barwniki - decydujące o jesiennych barwach liści - to karotenoidy i ksantofile. Antocyjany barwią zaś rośliny na czerwono. Czasem tworzą się one tuż przed śmiercią rośliny. Uważa się, że jaskrawe barwy liści mogą odstraszać niektóre owady.
„Trzeba pamiętać, że choć większość z nas łączy pojęcie fotosyntezy z chlorofilami, to przecież karetonoidy są za nią także odpowiedzialne. Nie tylko te zawarte w liściach, ale również w owocach, młodych pędach itp.” – przypomina dr Zajączkowska.
Dr hab. Urszula Zajączkowska z Wydziału Leśnego SGGW w pracy badawczej zajmuje się wzrostem i ruchami roślin, ich aerodynamiką i regeneracją po zranieniu. Jest autorką filmu o ruchach roślin – łączącego sztukę z popularyzacją nauki, który zwyciężył na kilku festiwalach filmów krótkometrażowych.
PAP – Nauka w Polsce, Karolina Duszczyk
kol/ ekr/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.