Modele samochodów seryjnych oraz prototypów, które nigdy nie weszły do produkcji można podziwiać do 3 grudnia w Muzeum Techniki na wystawie "55 lat warszawskiej FSO".

W historii fabryki było wiele dat, które przybrały z czasem wymiar historyczny.

12 czerwca 1955 na Targach Poznańskich zaprezentowano prototypy Warszawy pic-up o ładowności 500 kg oraz całkowicie polskiego pomysłu polskich inżynierów, samochodu Syrena z dwusuwowym silnikiem, wzorowanym na konstrukcji stosowanej w pompie strażackiej.

20 marca 1957 ruszyła produkcja Syreny 100, a na zorganizowanej z tej okazji uroczystości śpiewał Jan Kiepura. W ciągu 16 lat, czyli do roku 1972, w którym to przekazano jej produkcję do Fabryki Samochodów Małolitrażowych Bielsku-Białej, bramy Żerania opuściło ponad 177 tysięcy różnych modeli Syren.

W roku 1965 do FSO wkroczyła nowoczesna, jak na owe czasy technologia. Dzięki umowie licencyjnej z włoskiem Fiatem ruszyła produkcja popularnych maluchów, czyli Fiatów 126p. W latach 1968-1991 opuściło mury fabryki 1 milion 446 tysięcy tych samochodów, z czego 870 sprzedano na eksport.

28 listopada 1967 rozpoczyna się produkcja polskiego Fiata 125p. W drugiej połowie czerwca 1973 zespół rajdowców kierowany przez Sobiesława Zasadę bije na tym samochodzie rekord świata w nieprzerwanej jeździe na czas na dystansie 25 tys. km, 25 tys. mil i 50 tys. km. W następnym miesiącu w rajdzie Press on Regardless w USA pierwsze miejsce wśród załóg fabrycznych zajmują trzy załogi FSO na 125p.

Potem przychodzi rok 1978, kiedy to rozpoczyna się seryjna produkcja samochodu Polonez (nazwę wymyślili w plebiscycie czytelnicy "Życia Warszawy"). Przez następne 25 lat wyprodukowano ich ponad milion, a za granicę trafił prawie co czwarty.

W 1996 roku partnerem FSO został koreański koncern Daewoo. Ponad 800 milionów dolarów inwestycji wniesionych przez Koreańczyków pozwoliło stać się żerańskiej  fabryce jednym z najnowocześniejszych producentów motoryzacyjnych w Europie. Każdy z samochodów produkowanych na nowej licencji - Espero, Tico, Lanos, Nubira, Leganza, Matiz - zajmował w swoim czasie czołową pozycję w rankingu najchętniej kupowanych aut w swoim segmencie.

Bankructwo Daewoo zmusiło FSO do poszukiwań kolejnego inwestora,. Został nim ukraiński koncern ZAO ZAZ, będący częścią konsorcjum UkrAVTO. Obecnie FSO dostarcza na Ukrainę ponad 90 proc. produkowanych w fabryce Lanosów i Matizów. Inwestor prowadzi też cały czas rozmowy na temat produkcji całkowicie nowego modelu samochodu.

PAP - Nauka w Polsce, Waldemar Pławski

bsz