<strong>Największą atrakcją październikowego nieba będą niewątpliwie Orionidy, których maksimum aktywności wypada w okolicach października</strong>. Jesień przejawia się coraz krótszymi dniami. Dnia 1 października, w Warszawie, Słońce wschodzi o godzinie 6:37, a zachodzi o 18:13. Miesiąc później, już po zmianie czasu na zimowy, wschód naszej dziennej gwiazdy możemy obserwować o 6:30, a zachód o 16:08. W październiku Słońce wstępuje w znak Skorpiona.
W połowie miesiąca, nad ranem, nisko nad południowo-wschodnim horyzontem możemy spróbować odnaleźć Merkurego. Nie będzie to łatwe, bo jego kątowa odległość od Słońca jest niewielka. Najlepsze warunki wystąpią w okolicach 22 października, kiedy to, godzinę przed wschodem naszej dziennej gwiazdy, planeta będzie świecić na wysokości 11 stopni.
Pod koniec października rozpoczyna się czas obserwacji Wenus, choć warunki do jej podziwiania są wciąż słabe. Wieczorem, godzinę po zachodzie Słońca, możemy ją dojrzeć tylko 5 stopni nad południowo- zachodnim horyzontem. Dojrzenie planety w takich warunkach jest trudne, choć powinno się udać dzięki jej dużej jasności.
Mars przebywa na niebie blisko Słońca i jego obserwacje w październiku nie są możliwe.
Największa planeta Układu Słonecznego - Jowisz, widoczny jest wieczorem około 15 stopni nad południowo-zachodnim horyzontem. Sezon na jego obserwacje powoli się kończy.
Dla odmiany zaczyna się sezon na obserwacje Saturna. Pod koniec października, nad ranem, widać go w konstelacji Lwa już na wysokości 30-40 stopni nad horyzontem.
Wciąż mamy dobry okres na obserwacje Urana i Neptuna. Ten pierwszy widoczny jest przez prawie cała noc w gwiazdozbiorze Wodnika, drugiego dojrzymy w pierwszej połowie nocy w konstelacji Koziorożca. Obie planety najlepiej podziwiać przez lornetkę.
Ten sam instrument może posłużyć nam do odnalezienia trzech jasnych planetoid, które w październiku przebywają w okolicy opozycji. Są to (2) Pallas, (4) Westa i (9) Metis.
Październik to miesiąc roju meteorów o nazwie Orionidy. Orbita komety Halley\\'a, która jest ciałem macierzystym Orionidów, przecina się z orbitą Ziemi w dwóch miejscach. Materiał pozostawiony przez kometę w jednym z tych miejsc daje meteory z roju Eta Aquarydów, a w drugim z roju Orionidów. W tym drugim przypadku materiał kometarny jest rozrzucony na tak dużym obszarze, że Ziemia przechodzi przez niego od 2 października do 7 listopada. W tych właśnie dniach na naszym niebie możemy obserwować meteory z roju Orionidów. Są to zjawiska bardzo szybkie, bo wchodzą w naszą atmosferę z prędkością 66 km/s.
Maksimum aktywności tego roju występuje zwykle w okolicach 21-22 października. Jest ono przy tym bardzo szerokie, tak że liczby godzinne na poziomie kilkunastu lub nawet małych kilkudziesięciu meteorów możemy obserwować w okresie 19-24 października. Trzeba przy tym zaznaczyć, że Orionidy najlepiej obserwować w drugiej połowie nocy. Wtedy bowiem radiant roju (czyli miejsce, z którego zdają się wybiegać jego meteory) leżący na granicy gwiazdozbiorów Oriona i Bliźniąt, znajduje się wysoko nad horyzontem. Tak więc największej ilości spadających gwiazd powinniśmy w naszym kraju oczekiwać w godzinach 2-5 nad ranem.
W zeszłym roku Orionidy popisały się wysoką aktywnością 70 meteorów na godzinę. Naukowcy prognozują, że podobne niespodzianki mogą czekać nas także i w tym roku. Orionidy, pomimo niezbyt sprzyjających faz Księżyca, warto w tym roku obserwować.
Z innych ciekawych rojów październikowych można wymienić jeszcze aktywne od 6 do 10 października Drakonidy, widoczne w okresie 14- 27 października Epsilon Geminidy oraz obserwowane od 19 do 27 października Leo Minorydy. AOL
PAP - Nauka w Polsce
bsz
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
