Dni Polskie, które potrwają do 22 października, zorganizował Instytut Polski w Sztokholmie we współpracy z władzami regionalnymi Uppsali. W ramach imprezy przewidziano m.in.: wystawy, pokazy filmowe, koncerty, odczyty i wykłady o wspólnej historii Polski i Szwecji oraz o osiągnięciach polskiej nauki np. w dziedzinie błękitnych laserów; odbędą się także spotkania autorskie, m.in. z Januszem Głowackim.

Najbardziej oczekiwanym wydarzeniem jest jednak wystawa kopernikańska, na którą złożą się eksponaty udostępnione przez uppsalską bibliotekę uniwersytecką Karolina Rediviva oraz krakowskie Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Strona szwedzka prezentuje trzy księgi, które były prywatną własnością Mikołaja Kopernika. Jest wśród nich tom zawierający razem oprawione dwie księgi tabel astronomicznych: króla Hiszpanii, Alfonsa, drukowane w 1492 r w Wenecji oraz Johanesa Regiomontanusa wydane w Augsburgu w 1490. Na karcie tytułowej księgi widnieje podpis Kopernika jako właściciela, a na wielu stronach - nakreślone jego rękę uwagi i notatki. W tomie tym znajdują się też napisane odręcznie przez astronoma jego własne tabele astronomiczne, które opracował podczas krakowskich studiów.

Druga księga pokazywana na wystawie to "Elementy" Euklidesa wydane w Wenecji w 1482 r., również z podpisem Kopernika i licznymi odręcznymi notatkami na marginesach. Trzecim eksponatem jest pierwsze wydanie epokowej pracy polskiego atronoma "De revolutionibus orbium coelestium" - "O obrotach ciał niebieskich", drukowane w Norymberdze w 1543 r.

Na wystawie będą one prezentowane obok eksponatów przywiezionych z Krakowa. Są wśród nich instrumenty astronomiczne, których używał Kopernik podczas studiów uniwersyteckich, m.in. tzw. torquetum - urządzenie określane przez muzealników jako średniowieczny "komputer" pozwalający na wyznaczanie pozycji gwiazd na niebie w różnych układach odniesienia. Ten eksponowany na wystawie należał kiedyś do nauczyciela Kopernika, astronoma i astrologa Marcina Bylicy. Przechowywany w Krakowie, jest jednym z dwóch zachowanych na świecie takich instrumentów.

Obok niego pokazane będzie ogromne astrolabium czyli globus nieba. Jest on jednym z największych tego typu instrumentów średniowiecznych. Do Szwecji przyjechała jego dokładna kopia. Kopią jest też trzeci eksponat - model wspomnianego wcześniej torquetum zrobiony tak, że zwiedzający wystawę będą mogli go dotykać i próbować się nim posłużyć.

Kraków przekazał też na wystawę reprint autorskiego rękopisu dzieła o "O obrotach ciał niebieskich", przechowywanego w Bibliotece Jagiellońskiej.

Otwarcia wystawy dokonają ambasador Polski w Szwecji Michał Czyż oraz stojący na czele władz regionu Uppsali Anders Bjoerck. Inauguracyjny odczyt wygłosi prof. Jerzy Gąssowski z Wyższej Szkoły Humanistycznej w Pułtusku.

PAP - Nauka w Polsce, Michał Haykowski

kol