"Z ekonomicznego punktu widzenia, uprawy GMO pozwalają na uzyskanie taniej żywności w dużej skali, na oszczędność zasobów i możliwość wykorzystania ziem marginalnych (niektóre modyfikacje genetyczne uodparniają rośliny na suszę i zasolenie - PAP)" - wylicza prof. Jerzy Wilkin z Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego, powołując się na dane Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa - FAO.

"Z drugiej strony trzeba jednak pamiętać, że upowszechnienie upraw GMO prowadzi do koncentracji przemysłu i kontroli rynku rolnego przez firmy nasienne. Już teraz jedna firma kontroluje ponad 80 proc. upraw bawełny GMO" - przestrzega prof. Wilkin.

Jak ocenia, Europa prowadzi za mało badań GMO. "W  pewnym momencie możemy się obudzić w roli ubogich klientów USA" - dodaje. Stany Zjednoczone są największym producentem upraw GMO; mają 55-procentowy udział w tym rynku.

Ekolog prof. Ludwik Tomjałojć z Uniwersytetu Wrocławskiego podważa argument zwolenników GMO, widzących w tych uprawach szansę na wyżywienie "biednego" świata.

"Europa boryka się wręcz z problemem nadmiaru żywności. Holandia np. wyłącza swoje najżyźniejsze gleby z produkcji rolniczej i zalesia je. Jeśli chcemy pomóc głodującemu światu, możemy mu część tych plonów przekazać bez żadnego patentu, niezbędnego przy handlu nasionami GMO" - apeluje.

"Mając taką nadprodukcję żywności, Polska i Europa mogą zaczekać z wprowadzaniem na dużą skalę upraw roślin genetycznie zmodyfikowanych" - dodaje prof. Tomjałojć.

Ekolog zauważa też, że Polska - ze swoimi małymi polami i zróżnicowanymi uprawami - stanowi bastion bioróżnorodności w Unii. Jednym z największych zagrożeń tej różnorodności są właśnie uprawy GMO, ponieważ zmodyfikowane geny przedostają się na uprawy tradycyjne, a później także na organizmy dzikie.

"GMO rozprzestrzenia się w przyrodzie w sposób niekontrolowany. Wprowadzenie nowego czynnika genetycznego do środowiska jest nieodwracalne, a skutki tego typu doświadczeń poznamy dopiero za kilka pokoleń" - ostrzega prof. Tomjałojć.

O tym, że produkty GMO nie szkodzą zdrowiu, przekonuje dr n. med. Lucjan Szponar z Instytutu Żywności i Żywienia im. prof. A. Szczygła.

"Żywność GMO pojawiająca się na rynku europejskim jest bezpieczna dla zdrowia, a kontrola tych produktów - rzetelnie prowadzona i dokumentowana" - mówi.

"Brak jest na razie dowodów na to, by żywność GMO szkodziła w skali populacji. Zdarzały się co prawda alergie, były to jednak przypadki jednostkowe, nie częstsze niż przy żywności tradycyjnej" - podkreśla specjalista.

Za i przeciw technologii związanej z wykorzystaniem GMO w przemyśle rozważa prof. Stanisław Bielecki z Politechniki Łódzkiej. Jak wyjaśnia, biotechnologia przemysłowa wykorzystuje genetykę m.in. do uzyskiwania nowych substancji leczniczych (np. insuliny), enzymów, składników żywności lub biopaliw.

PAP - Nauka w polsce, Anna Zdolińska
reo